اختلال دوقطبی تفاوت بین نوع یک و دو
اختلال دوقطبی نوع یک شامل شیدایی شدید است، در حالی که در نوع دو، شیداییها خفیفتر و دورههای افسردگی شدیدتر هستند.
اختلال دوقطبی تفاوت بین نوع یک و دو
افراد مبتلا به اختلال دوقطبی نوع اول، شیدایی (مانیا) را به شکلی متفاوت از افراد مبتلا به اختلال دوقطبی نوع دوم تجربه میکنند. افراد مبتلا به دوقطبی نوع اول ممکن است دورههای افسردگی عمده نداشته باشند، در حالی که همه افراد مبتلا به دوقطبی نوع دوم این دورهها را تجربه میکنند.
بیشتر افراد گاهی اوقات فراز و نشیبهای احساسی را تجربه میکنند. اما اگر به اختلال دوقطبی مبتلا باشید، خلق و خوی شما میتواند به سطوح بسیار بالا یا پایین برسد. گاهی ممکن است احساس هیجان یا انرژی بسیار زیادی داشته باشید. در زمانهای دیگر، ممکن است خود را در حال غرق شدن در افسردگی بیابید. برخی از این قلهها و درههای احساسی میتوانند هفتهها یا ماهها طول بکشند. چهار نوع اصلی اختلال دوقطبی وجود دارد:
⭕اختلال دوقطبی نوع اول
⭕اختلال دوقطبی نوع دوم
⭕اختلال سیکلوتایمیک (سیکلوتایمی)
⭕سایر اختلالات دوقطبی و مرتبط با آن، مشخصشده و نامشخص
اختلالات دوقطبی نوع اول و دوم شایعتر از انواع دیگر اختلال دوقطبی هستند. در ادامه بخوانید تا بدانید این دو نوع چگونه شبیه و متفاوت از یکدیگر هستند.
حرفهایی هست که باید شنیده شن، روانشناس مورد اعتمادتو تو کلینیک آنلاین روان هاب پیداش کن و وقت مشاورتو رزرو کن!
دوقطبی به چه معناست؟
واژه دوقطبی (bipolar) از دو بخش تشکیل شده است:
«bi» به معنای «دو»
«polar» به معنای «کاملاً متضاد»
اصطلاح دوقطبی به نحوه تغییر خلق و خوی شما بین دو حالت کاملاً متفاوت شیدایی (مانیا) و افسردگی اشاره دارد. در گذشته، به اختلال دوقطبی «افسردگی شیدایی» گفته میشد. ممکن است هنوز هم برخی افراد از این اصطلاح قدیمی استفاده کنند.
اما هر دو اصطلاح میتوانند به سوءتفاهم منجر شوند. برخی افراد ممکن است فکر کنند که این اختلال فقط به معنای نوسانات خلقی بین شیدایی شدید و افسردگی است. اما اختلال دوقطبی بسیار پیچیدهتر از این است. دورههای خلقی میتوانند از افسردگی شدید تا شیدایی و هر چیزی بین این دو را شامل شوند. گاهی اوقات ممکن است دورههای شما شدید باشند و گاهی اوقات ممکن است احساس ثبات کنید.
همچنین ممکن است هرگز برخی از دورههای خلقی را تجربه نکنید. برای مثال، همه افراد مبتلا به اختلال دوقطبی شیدایی را تجربه نمیکنند. برخی متخصصان سلامت ممکن است از اصطلاح «اختلال عاطفی دوقطبی» نیز استفاده کنند. «عاطفی» به این معناست که این اختلال با خلق و خو یا احساسات مرتبط است.
دوقطبی نوع اول در برابر دوقطبی نوع دوم
✔️دورههای خلقی ویژگی اصلی هر دو نوع اختلال دوقطبی هستند. دورههای بالا به عنوان دورههای شیدایی (مانیک) شناخته میشوند و دورههای پایین به عنوان دورههای افسردگی.
✔️همه انواع اختلال دوقطبی شامل دورههای افسردگی نمیشوند.
✔️تفاوت اصلی بین اختلال دوقطبی نوع اول و نوع دوم در شدت دورههای شیدایی است.
✔️فرد مبتلا به دوقطبی نوع اول دورهای از شیدایی را تجربه میکند، در حالی که فرد مبتلا به دوقطبی نوع دوم دورهای از هیپومانیا (دورهای کمتر شدید از شیدایی کامل) را تجربه میکند.
✔️فرد مبتلا به دوقطبی نوع اول ممکن است دوره افسردگی را تجربه کند یا نکند، اما فرد مبتلا به دوقطبی نوع دوم حتماً دوره افسردگی عمده را تجربه خواهد کرد.
اختلال دوقطبی نوع اول چیست؟
برای تشخیص اختلال دوقطبی نوع اول، باید حداقل یک دوره شیدایی به مدت ۷ روز یا بیشتر داشته باشید. فرد مبتلا به دوقطبی نوع اول ممکن است دوره افسردگی عمده داشته باشد یا نداشته باشد. علائم دوره شیدایی ممکن است نیاز به مراقبت بیمارستانی داشته باشد. دورههای شیدایی معمولاً با ویژگیهای زیر مشخص میشوند:
📌انرژی بالا
📌بیقراری
📌مشکل در تمرکز
📌احساس سرخوشی (شادی بیش از حد)
📌رفتارهایی که میتوانند به نتایج مضر منجر شوند
📌خواب کم
اختلال دوقطبی نوع دوم چیست؟
📌اختلال دوقطبی نوع دوم شامل یک دوره افسردگی عمده به مدت حداقل ۲ هفته و حداقل یک دوره هیپومانیا است.
📌افراد مبتلا به دوقطبی نوع دوم معمولاً دورههای شیدایی آنقدر شدید که نیاز به بستری شدن داشته باشد را تجربه نمیکنند.
📌پزشکان گاهی اوقات اختلال دوقطبی نوع دوم را به اشتباه به عنوان افسردگی تشخیص میدهند، زیرا علائم افسردگی ممکن است علامت اصلی در زمان مراجعه فرد به پزشک باشد.
📌وقتی دورههای شیدایی وجود نداشته باشد که نشاندهنده اختلال دوقطبی باشد، علائم افسردگی در مرکز توجه قرار میگیرند.
دوقطبی نوع اول یا نوع دوم کدام جدیتر است؟
بیشتر افراد تصور میکنند که دوقطبی نوع اول به دلیل شدت بیشتر دورههای شیدایی که ممکن است نیاز به بستری شدن داشته باشد، وضعیت جدیتری است. همچنین درمان دوقطبی نوع اول ممکن است اغلب چالشبرانگیزتر باشد. با این حال، تحقیقات نشان میدهد که دورههای افسردگی در دوقطبی نوع دوم ممکن است مکررتر و طولانیتر از دوقطبی نوع اول باشند و در طول زندگی فرد بیشتر ادامه یابند.
علائم دوقطبی نوع اول و نوع دوم دارای چه تفاوتی هستند؟
همانطور که گفته شد، اختلال دوقطبی نوع اول شامل دورههای شیدایی و ممکن است شامل افسردگی باشد، در حالی که اختلال دوقطبی نوع دوم شامل هیپومانیا و افسردگی است.
شیدایی (مانیا): دوره شیدایی چیزی بیشتر از احساس سرخوشی، انرژی بالا یا حواسپرتی است. در طول دوره شیدایی، شیدایی میتواند با فعالیتهای روزمره تداخل کند. افرادی که دوره شیدایی را تجربه میکنند ممکن است تصمیمهای «غیرمنطقی» بگیرند، مانند خرج کردن مبالغ زیادی پول که توان پرداخت آن را ندارند.
همچنین ممکن است به رفتارهایی دست بزنند که میتواند عواقب مضری داشته باشد. اگر دورهای به دلیل تأثیرات خارجی مانند الکل، مواد مخدر یا بیماری دیگری ایجاد شده باشد، به عنوان شیدایی در نظر گرفته نمیشود.
هیپومانیا: دوره هیپومانیا دورهای از شیدایی است که شدت کمتری نسبت به شیدایی کامل دارد. با این حال، در دوره هیپومانیا، رفتارها همچنان با حالت معمول شما متفاوت هستند. این تفاوتها به قدری قابلتوجه خواهند بود که اطرافیان شما ممکن است متوجه آن شوند. به طور رسمی، اگر دورهای تحت تأثیر مواد مخدر یا الکل باشد، به عنوان هیپومانیا در نظر گرفته نمیشود.
افسردگی: علائم افسردگی در فرد مبتلا به اختلال دوقطبی مشابه علائم فرد مبتلا به اختلال افسردگی عمده است. این علائم ممکن است شامل دورههای طولانی غم و ناامیدی باشد. همچنین ممکن است علاقه خود را به افرادی که قبلاً از گذراندن وقت با آنها لذت میبردید و فعالیتهایی که قبلاً دوست داشتید از دست بدهید.
این فقط یه تست ساده نیست، یه سفره به درون خودته روی لینک کارگاه آموزشی اختلال دوقطبی و درمان آن کلیک کن، شروع کن!
سایر علائم شامل موارد زیر است:
🔴خستگی
🔴تحریکپذیری
🔴مشکل در تمرکز
🔴تغییرات در عادات خواب
🔴تغییرات در عادات غذایی
🔴افکار خودکشی

تفاوت بین دوقطبی نوع اول و دوم و سیکلوتایمی چیست؟
سیکلوتایمی نوع دیگری از اختلال دوقطبی است. افراد مبتلا به سیکلوتایمی نیز فراز و نشیبهای خلقی را تجربه میکنند، اما این حالات معمولاً به شدت دیگر انواع نیستند. خلق و خوی شما ممکن است بالا یا پایین باشد، اما معیارهای دوره کامل هیپومانیا یا افسردگی را برآورده نمیکند.
| اختلال | شیدایی (Mania) | نیمهشیدایی (Hypomania) | افسردگی (Depression) |
|---|
| اختلال دوقطبی نوع یک | بله | شاید | شاید |
| اختلال دوقطبی نوع دو | خیر | بله | بله |
| سیکلوتایمیا | خیر | خفیف؛ بهصورت کامل رخ نمیدهد | خفیف؛ بهصورت کامل رخ نمیدهد |

چگونه پزشکان اختلال دوقطبی نوع اول و دوم را تشخیص میدهند؟
تشخیص اختلال دوقطبی معمولاً توسط روانپزشک یا دیگر متخصصان سلامت روان انجام میشود. این تشخیص شامل بررسی تاریخچه پزشکی شما و علائمی است که مرتبط با شیدایی (مانیا) و افسردگی هستند. یک متخصص آموزشدیده میداند چه سؤالاتی باید بپرسد. همراه داشتن یک شریک زندگی یا دوست نزدیک در هنگام مراجعه به پزشک میتواند بسیار مفید باشد.
آنها ممکن است بتوانند به سؤالاتی درباره رفتار شما پاسخ دهند که شاید شما به راحتی یا با دقت نتوانید به آنها پاسخ دهید. اگر علائم اختلال دوقطبی نوع اول یا دوم را دارید، همیشه میتوانید با پزشک خود صحبت را آغاز کنید.
اگر علائم شما جدی به نظر برسند، پزشک ممکن است شما را به یک متخصص سلامت روان ارجاع دهد. آزمایش خون نیز ممکن است بخشی از فرآیند تشخیص باشد. هیچ نشانهای برای اختلال دوقطبی در خون وجود ندارد، اما آزمایش خون و معاینه کامل جسمانی میتواند به رد سایر علل احتمالی رفتارهای شما کمک کند.
درمان اختلال دوقطبی نوع اول و دوم چیست؟
همه انواع اختلال دوقطبی میتوانند زندگی شما را به طور قابل توجهی مختل کنند، اما درمان میتواند کمککننده باشد. اختلال دوقطبی معمولاً با ترکیبی از درمان و دارو درمان میشود. اما شایع است که افراد مبتلا به اختلال دوقطبی در پایبندی به برنامه درمانی خود مشکل داشته باشند. بهویژه در دورههای شیدایی یا هیپومانیا، ممکن است احساس کنید که نیازی به درمان ندارید.
وقتی شیدایی شروع میشود، به راحتی ممکن است فکر کنید، ‘این عالی است. شاید دیگر نیازی به دارو نداشته باشم، چون حالم خوب است. اما اغلب در دورههای شیدایی، افراد در معرض خطر بالای آسیب دیدن هستند. توقف مصرف دارو میتواند عوارض جانبی شدیدی ایجاد کند و دورههای شیدایی و افسردگی را تحریک کند، بنابراین ادامه مصرف دارو اهمیت زیادی دارد. افکار خودکشی در افراد مبتلا به اختلال دوقطبی ممکن است در دورههای افسردگی و همچنین در دورههای شیدایی رخ دهد.
بسیاری از مردم خودکشی را با افسردگی مرتبط میدانند، اما خودکشیهای کاملشده در دورههای شیدایی نیز غیرمعمول نیستند. این به این دلیل است که شیدایی تکانشگری را تسریع میکند. و افراد ممکن است در طول یک دوره شیدایی، با وجود ظاهرشان برای دیگران، احساس بدبختی شدیدی داشته باشند.
درمان اختلال دوقطبی یک تعهد مادامالعمر است و ممکن است زمان ببرد تا برنامه درمانی مناسب برای شما پیدا شود. پایبندی به درمان اهمیت زیادی دارد. ایجاد یک گروه حمایتی مورد اعتماد میتواند به شما کمک کند تا به برنامه درمانی خود پایبند بمانید. پزشکان معمولاً اختلال دوقطبی را با ترکیبی از داروها و رواندرمانی درمان میکنند. داروها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
🧠تثبیتکنندههای خلق و خو، مانند لیتیوم
🧠داروهای ضدتشنج که خلق و خو را تثبیت میکنند، مانند لاموتریژین
🧠داروهای ضدافسردگی
پزشکان همچنین ممکن است داروهای ضد روانپریشی را برای درمان دورههای شیدایی یا روانپریشی تجویز کنند. در حالی که افراد مبتلا به هر دو نوع اختلال دوقطبی ممکن است روانپریشی را تجربه کنند، این وضعیت در اختلال دوقطبی نوع اول شایعتر است. پزشک شما ممکن است ابتدا دوز پایینی از دارویی که با هم انتخاب کردهاید را شروع کند تا واکنش شما را مشاهده کند.
ممکن است در نهایت به دوز قویتری نسبت به آنچه در ابتدا تجویز شده نیاز داشته باشید. همچنین ممکن است برای مدیریت علائم به ترکیبی از داروها یا داروهای مختلف نیاز داشته باشید. همه داروها عوارض جانبی بالقوه و تداخل با سایر داروها دارند. اگر باردار هستید یا داروهای دیگری مصرف میکنید، حتماً قبل از مصرف هر داروی جدید به پزشک خود اطلاع دهید.
نوشتن در یک دفترچه خاطرات میتواند بخش بسیار مفیدی از درمان شما باشد. ثبت حالات خلقی، الگوهای خواب و غذا خوردن، و رویدادهای مهم زندگی میتواند به شما و پزشکتان کمک کند تا بفهمید آیا درمان و داروها مؤثر هستند یا خیر. اگر علائم شما بدتر شوند یا بهبود نیابند، پزشک ممکن است تغییر در داروها یا نوع دیگری از رواندرمانی را تجویز کند.
چشمانداز برای افراد مبتلا به اختلال دوقطبی نوع اول و دوم چیست؟
با درمان مناسب و حمایت از خانواده و دوستان، میتوانید علائم اختلال دوقطبی را مدیریت کنید و کیفیت زندگی خود را حفظ کنید. مهم است که دستورات پزشک خود را در مورد داروها و سایر انتخابهای سبک زندگی دنبال کنید. این شامل راهنماییهایی در مورد موارد زیر است:
🔶مصرف الکل
🔶استفاده از مواد مخدر
🔶ورزش
🔶رژیم غذایی
🔶خواب
🔶کاهش استرس
مشارکت دادن دوستان و اعضای خانواده در مراقبتهای شما میتواند بسیار مفید باشد.
تفاوت اصلی بین دوقطبی نوع اول و دوم در شدت علائم
افراد مبتلا به اختلال دوقطبی نوع اول اوجهای شدیدتری (شیدایی) را تجربه میکنند و ممکن است دورههای افسردگی نداشته باشند. در حالی که افراد مبتلا به دوقطبی نوع دوم اوجهای کمتر شدیدی (هیپومانیا) را تجربه میکنند، تشخیص آنها شامل دورههای افسردگی است.
| ویژگی | دوقطبی نوع یک (Bipolar I) | دوقطبی نوع دو (Bipolar II) |
|---|---|---|
| شیدایی (Mania) | بله، حداقل یک دورهٔ شیدایی کامل به مدت یک هفته یا نیاز به بستری | خیر |
| نیمهشیدایی (Hypomania) | ممکن است باشد | بله |
| افسردگی (Depression) | ممکن است باشد؛ معمولاً کوتاهتر از نوع دو | بله، معمولاً طولانیتر |
| علائم روانپریشی (Psychosis) | محتملتر؛ ممکن است هذیان یا توهم رخ دهد | نادر؛ معمولاً رخ نمیدهد |
| بستری در بیمارستان | بله، بهخصوص در دورهٔ شیدایی یا روانپریشی | کمتر رایج؛ گاهی در افسردگی شدید |
| تأثیر بر زندگی روزمره | معمولاً شدید و مختلکنندهٔ عملکرد روزانه | کمتر از نوع یک ولی همچنان قابل توجه |
| درمان | تثبیتکنندههای خلق، رواندرمانی، گاهی داروهای ضدروانپریشی | تثبیتکنندههای خلق، رواندرمانی |
| طول دوره افسردگی | حداقل دو هفته | حداقل دو هفته، اغلب طولانیتر |
| احتمال وقوع | کمتر از نوع دو | شایعتر از نوع یک |
کلام آخر
در حالی که اختلال دوقطبی نوع اول و نوع دوم ویژگیهای مشترکی دارند، این دو بیماری متمایز با سیرهای متفاوتی هستند. به سادهترین شکل، تفاوت بین دوقطبی نوع اول و نوع دوم به این بستگی دارد که آیا فرد دوره شیدایی (مانیا) را تجربه کرده است یا خیر.
با این حال، وقتی عمیقتر بررسی کنید، متوجه خواهید شد که تفاوتها به همینجا ختم نمیشوند. افراد مبتلا به دوقطبی نوع دوم معمولاً دورههای افسردگی بیشتری را تجربه میکنند که میتوانند بسیار طولانی و شدید باشند. درک این تمایزات برای هر کسی که با این اختلالات خلقی پیچیده سر و کار دارد، اهمیت دارد تا اطمینان حاصل شود که درمان بهطور مناسب با نیازهای خاص فرد هماهنگ است.





