روانتنی یا سایکوسوماتیک حاکمیت ذهن بر جسم
سایکوسوماتیک یعنی مشکلات روانی که به بیماریهای جسمی تبدیل میشوند، مثل دردهای بدن یا مشکلات گوارشی که از استرس یا اضطراب ناشی میشوند.

روانتنی یا سایکوسوماتیک حاکمیت ذهن بر جسم
اصطلاح بیماری روانتنی اغلب کنجکاوی و سردرگمی را برمیانگیزد. روانتنی به ارتباط بین ذهن و بدن اشاره دارد، جایی که عوامل عاطفی یا روانی میتوانند به صورت علائم یا شرایط جسمانی ظاهر شوند. با گشودن این رابطه پیچیده، امیدواریم بتوانیم تأثیر عمیق سلامت روانی و عاطفی بر سلامت جسمانی را روشن کنیم.
در این بلاگ، هدف ما رفع ابهام از بیماری روانتنی است با ارائه توضیحی روشن درباره تعریف، علل، علائم و راهحلهای آن. با ما در این سفر همراه شوید و کشف کنید که چگونه توجه به ارتباط ذهن و بدن میتواند به بهبود سلامت و تندرستی منجر شود. اختلالات روانتنی یا سایکوسوماتیک به بیماریهای جسمانی اطلاق میشود که بیشتر منشأ روانی دارند تا جسمانی.
این بیماریها یا به دلیل عوامل روانی ایجاد میشوند یا این عوامل باعث تشدید آنها میگردند. اختلالات سایکوسوماتیک اغلب بدون هیچ توضیح پزشکی مشخصی به علائم و بیماریهای جسمانی منجر میشوند و میتوانند تقریباً هر بخش از بدن را تحت تأثیر قرار دهند. افراد مبتلا به اختلالات سایکوسوماتیک ممکن است به طور افراطی درباره علائم خود نگران باشند.
نشخوار فکری درباره علائم جسمانی، عملکرد روزمره آنها را مختل میکند. این افراد معمولاً علائم روانی آشکاری ندارند. در عوض، تصور میکنند به نوعی بیماری جسمانی مبتلا هستند و به پزشک مراجعه میکنند، اما اغلب تشخیص درستی دریافت نمیکنند و این امر باعث ناامیدی و ناراحتی آنها میشود. اختلالات روانتنی، مشکلات روانشناختی هستند که به صورت علائم جسمانی بروز میکنند.
این علائم ممکن است در هر فرد متفاوت باشد. گاهی اوقات فرد استرس و فشار روانی را به شکل درد جسمانی، تهوع، فشار خون بالا یا علائم دیگر تجربه میکند. حدود ۵ تا ۷ درصد از جمعیت عمومی به اختلالات روانتنی مبتلا هستند. زنان تقریباً ۱۰ برابر بیشتر از مردان این اختلالات را تجربه میکنند.
رواندرمانی و کمک گرفتن از یک روانشناس مجرب، بیش از درمانهای پزشکی به این افراد کمک میکند. بیماریهای روانتنی در واقع فریاد بدن برای کمک به روان هستند. اگر روان را درمان کنیم، بدن نیز آرامش مییابد. افراد مبتلا به اختلالات سایکوسوماتیک معمولاً به دنبال مراقبتهای پزشکی هستند، اما بیماری آنها اغلب تشخیص داده نمیشود.
حرفهایی هست که باید شنیده شن، روانشناس مورد اعتمادتو تو کلینیک آنلاین روان هاب پیداش کن و وقت مشاورتو رزرو کن!
روانتنی یا سایکوسوماتیک به چه معناست؟
روانتنی به تعامل بین ذهن و بدن اشاره دارد، جایی که عوامل عاطفی و روانی میتوانند بر سلامت جسمانی تأثیر بگذارند. در هسته این اصطلاح، ترکیب «روان» (ذهن) و «تنی» (بدن) قرار دارد که ارتباط جداییناپذیر بین سلامت روانی و جسمانی ما را برجسته میکند. در حالی که بیماریهای روانتنی اغلب به اشتباه به عنوان «فقط در ذهن» تلقی میشوند، این سادهسازی نمیتواند رابطه پیچیده ذهن و بدن را به درستی نشان دهد.
این شرایط از تعامل بین وضعیتهای عاطفی مانند استرس، اضطراب یا تروما و علائم یا اختلالات جسمانی به وجود میآیند. تمایز بین بیماریهای روانتنی و بیماریهای صرفاً جسمانی مهم است، زیرا رویکردهای درمانی ممکن است متفاوت باشند. با شناخت ارتباط ذهن و بدن، ما بینشهایی درباره چگونگی تأثیر احساسات بر سلامت جسمانی به دست میآوریم و راههایی برای رویکردهای جامعتر به درمان باز میکنیم.
علل بیماری روانتنی
بیماریهای روانتنی توسط ترکیبی از عوامل روانی و عاطفی ایجاد میشوند که میتوانند بر سلامت جسمانی تأثیر بگذارند. یکی از علل اصلی، استرس مزمن یا بیش از حد است که میتواند به علائم و شرایط جسمانی مختلفی منجر شود. استرس باعث آزاد شدن هورمونهای استرس میشود که در صورت افزایش مداوم، میتوانند سیستم ایمنی را تضعیف کنند، عملکرد بدن را مختل کنند و خطر ابتلا به بیماریهای روانتنی یا جسمانی را افزایش دهند.
عوامل روانی دیگر مانند اضطراب، افسردگی، تروما و تعارضهای عاطفی حلنشده نیز میتوانند در بروز بیماریهای روانتنی نقش داشته باشند. بسته به آسیبپذیریها و مکانیزمهای مقابلهای هر فرد، این شرایط میتوانند به اشکال مختلفی ظاهر شوند. محرکهای رایج برای بیماریهای روانتنی شامل موارد زیر هستند:
🔴استرس مرتبط با کار
🔴فشارهای مختلف
🔴مشکلات روابط
🔴نگرانیهای مالی
🔴تغییرات بزرگ در زندگی
🔴غم و اندوه حلنشده
علاوه بر این، ویژگیهای شخصیتی مانند کمالگرایی، خودانتقادی شدید و دشواری در بیان احساسات ممکن است به بروز علائم روانتنی کمک کنند. یک نمونه کلاسیک از اختلال روانتنی، اختلال جسمانیسازی است که در آن افراد علائم جسمانی متعدد و مکرر را بدون هیچ علت پزشکی قابلشناسایی تجربه میکنند. این اختلال نشان میدهد که چگونه ناراحتی روانی میتواند به یک اختلال جسمانی تبدیل شود و ارتباط پیچیده بین ذهن و بدن را در بیماریهای روانتنی برجسته میکند.
میخوای دنیاهای توی سرتو یه جور تازه ببینی؟ روی تست سلامت روان رایگان (GHQ) کلیک کن و انجامش بده!
علائم و نشانههای بیماری روانتنی
علائم و نشانههای بیماری روانتنی میتوانند بسیار متنوع باشند، اما برخی از شاخصهای رایج عبارتند از:
🔴درد جسمانی بدون توضیح
🔴اختلالات گوارشی
🔴سردرد
🔴خستگی
🔴مشکلات تنفسی
🔴اختلالات خواب
تمایز و درمان علائم روانتنی از علائم سایر بیماریها با رد شرایط پزشکی زمینهای از طریق ارزیابیهای پزشکی کامل ضروری است. علائم روانتنی اغلب فاقد نشانگرهای جسمانی واضح هستند، ممکن است در شدت نوسان داشته باشند و با پیشرفت معمول بیماری همخوانی نداشته باشند. علاوه بر این، علائم ممکن است در پاسخ به محرکهای عاطفی یا روانی بدتر یا بهتر شوند که ارتباط ذهن و بدن را در بیماریهای روانتنی نشان میدهد.
انواع اختلالات سایکوسوماتیک
میتوان افراد مبتلا به اختلالات روانتنی را به سه گروه تقسیم کرد:
کسانی که همزمان بیماری روانی و جسمانی دارند: علائم و مدیریت بیماری در این گروه پیچیده است.
کسانی که به دلیل شرایط پزشکی و درمان آن دچار مشکلات روانی میشوند: برای مثال، بیمارانی که به دلیل ابتلا به سرطان و درمان آن دچار افسردگی میشوند.
کسانی که به بیماری روانی مبتلا هستند و علائم جسمانی را تجربه میکنند: این افراد ممکن است هیچ بیماری جسمانی نداشته باشند، اما یک یا چند علامت جسمانی را تجربه کنند.
اختلالات رایج روانتنی
✅خستگی: مزمن به صورت خستگی جسمانی و گاهی درد مفاصل تجربه میشود. افرادی که از خستگی رنج میبرند، از نظر ظاهری کاملاً طبیعی به نظر میرسند، اما شدت خستگی به حدی است که زندگی و عملکرد روزمره آنها را مختل میکند.
✅بیخوابی: وضعیتی است که با ناتوانی در به خواب رفتن تعریف میشود. در بیماران سایکوسوماتیک مبتلا به بیخوابی، فرد معمولاً درباره خوابیدن اضطراب دارد. او نمیتواند بخوابد و نگران است که آیا قادر به خوابیدن خواهد بود یا خیر. هنگام بیخوابی، ممکن است به پیامدهای کمبود خواب فکر کنید و نگران باشید که آیا با وجود بیخوابی میتوانید روز بعد در محل کار یا مدرسه تمرکز کنید.
این افکار میتوانند باعث اضطراب در زمان خواب شوند. ممکن است به محض دراز کشیدن، با وجود خوابآلودگی چند لحظه قبل، ناگهان احساس بیداری کنید. علاوه بر این، ممکن است خوابیدن را به جای آرامش و استراحت، با استرس و اضطراب مرتبط کنید و در نتیجه تمام شب بیدار بمانید.
✅دردهای جسمانی: دردهایی مانند درد عضلانی یا کمردرد در این دسته قرار میگیرند. گاهی اوقات درد، واکنش روانی فرد به فقدان یا ناراحتی است.
✅فشار خون بالا: احساسات و هیجانات شدید در برخی بیماران با فشار خون بالا مرتبط است. تنش عاطفی ناشی از خصومت سرکوبشده مزمن میتواند به افزایش فشار خون منجر شود.
✅مشکلات تنفسی (تنگی نفس): ناراحتیهای روانی ممکن است به صورت تنفس غیرطبیعی بروز کنند. اضطراب شدید به طور مستقیم با تنگی نفس و حملات آسم مرتبط است.
✅سوء هاضمه (ناراحتی معده) و سندرم روده تحریکپذیر: ارتباط قوی بین استرس، اضطراب و پاسخهای فیزیولوژیک دستگاه گوارش وجود دارد. استرس حاد میتواند فعالیت حرکتی روده بزرگ را افزایش دهد و باعث سندرم روده تحریکپذیر شود.
✅سردرد و میگرن: اغلب میتوان میگرن را به عنوان یک بیماری روانتنی در نظر گرفت؛ یعنی علامتی جسمانی که از طریق فشارها و سرکوبهای روانی ایجاد میشود. فرد نمیتواند احساسات خود را تجربه کند و تعادل بین بدن و روان برقرار کند؛ در نتیجه، سرکوبها به شکل میگرن ظاهر میشوند.
✅تعریق بیش از حد (هایپرهیدروزیس): حالتهایی مانند ترس، خشم و تنش میتوانند باعث افزایش تعریق شوند. تعریق بیش از حد اساساً یک پدیده اضطرابی است و با فعالیت سیستم عصبی خودمختار مرتبط است.
✅اختلال نعوظ (ناتوانی جنسی): برخی مردان در ایجاد یا حفظ نعوظ مشکل دارند. این وضعیت گاهی به عنوان ناتوانی روانی شناخته میشود. اضطراب، بهویژه اضطراب عملکرد جنسی، میتواند باعث ناتوانی جنسی شود.
✅استرس
✅احساس گناه
✅تصویر منفی از بدن
✅مشکلات در روابط
✅بیماریهای پوستی و اگزما
استرس روانی میتواند بر سلامت پوست تأثیر بگذارد. استرس باعث ترشح هورمونهایی مانند کورتیزول میشود که میتوانند به التهاب در بدن منجر شوند. این التهاب ممکن است باعث بیماریهای پوستی مانند آکنه، اگزما و پسوریازیس شود یا آنها را تشدید کند.
علائم بیماری سایکوسوماتیک
شایعترین علائم اختلالات روانتنی، جسمانی هستند؛ مشکلاتی مانند سردرد، معدهدرد و خستگی از رایجترین علائم بیماری سایکوسوماتیک به شمار میروند. با این حال، این بیماری میتواند به شکلهای دیگری نیز ظاهر شود. برخی افراد ممکن است با مشکلات خواب مواجه شوند، در حالی که دیگران در تمرکز یا به خاطر سپردن مطالب مشکل داشته باشند.
✅بیخوابی
✅تپش قلب
✅فشار خون بالا
✅خستگی
✅زخم معده
✅تنگی نفس
✅دردهای روانتنی مانند سردرد یا دردهای عضلانی
✅درماتیت و اگزما
علاوه بر علائم جسمانی، ممکن است افراد نشانههای افسردگی یا اضطراب نیز داشته باشند و معتقد باشند که نیازهای پزشکی آنها برآورده نمیشود و پزشک بیماریشان را به درستی تشخیص نمیدهد. این افراد به طور مکرر به بیمارستانها و کلینیکها مراجعه میکنند. اغلب از یک مطب پزشکی به مطب دیگر میروند و به تدریج در محیط کار، مدرسه یا اجتماع دچار مشکل میشوند.
روش تشخیص بیماری سایکوسوماتیک یا روانتنی
تشخیص بیماری سایکوسوماتیک بر عهده روانپزشک یا پزشک است. روانپزشک با انجام یک مصاحبه روانی جامع، فرآیند تشخیص را آغاز میکند. ممکن است درباره سابقه بیماری سؤال کند، معاینه جسمانی انجام دهد یا درخواست آزمایشهای پزشکی بدهد.
🔷یک یا چند علامت جسمانی و روانی که باعث ناراحتی یا اختلال در زندگی روزمره میشود.
🔷علائم حداقل به مدت شش ماه ادامه داشته باشند.
🔷نشخوار فکری، نگرانی یا اضطراب درباره علائم.
چه کسانی بیشتر به اختلالات روانتنی مبتلا میشوند؟
هر فردی در هر سنی ممکن است علائم روانتنی را تجربه کند. مطالعات نشان دادهاند که برخی عوامل ممکن است افراد را بیشتر در معرض این اختلالات قرار دهند:
⭕سبک زندگی پرتنش و پرآشوب
⭕دشواری در تشخیص و بیان احساسات
⭕تجربه غفلت در دوران کودکی
⭕سابقه سوءاستفاده جنسی
⭕سایر شرایط روانی، مانند افسردگی یا اختلالات شخصیت
⭕سوءمصرف مواد (مانند اعتیاد به الکل یا مواد مخدر)
⭕بیکاری
ارتباط ذهن و بدن در ایجاد اختلال سایکوسوماتیک
قرنهاست که فیلسوفان و دانشمندان تلاش کردهاند رابطه بین ذهن و بدن را توضیح دهند. در گذشته، بسیاری معتقد بودند که ذهن و بدن کاملاً از هم جدا هستند. اما امروزه تقریباً همه میدانند که هر آنچه ذهن را تحت تأثیر قرار میدهد، بر بدن نیز اثر میگذارد. حتماً برای شما هم پیش آمده که احساس اضطراب کنید و چند دقیقه بعد معدهتان درد بگیرد، یا سردرد داشته باشید و این شما را به شدت عصبانی یا مضطرب کند.
ما فکر میکنیم که خودمان و واکنشهای بدنمان را به خوبی میشناسیم، اما گاهی اوقات بدن و روان ما را غافلگیر میکنند. ذهن و بدن مانند دو کفه ترازو عمل میکنند. غیرممکن است که یک کفه پایین برود و کفه دیگر ثابت بماند. فرآیندهای روانی در اصل فرآیندهای فیزیولوژیکی هستند و برعکس. ممکن است یک درد روانی، اختلال جسمانی را به شدت تشدید کند.
رابطه جسمانیسازی با سایکوسوماتیک
جسمانیسازی به این معناست که ما پریشانی روانی را به صورت علائم جسمانی تجربه میکنیم. گاهی اوقات فشار روانی چنان زیاد است که نمیتوانیم آن را با کلمات بیان کنیم؛ در اینجاست که بدن به جای ما شروع به صحبت میکند.
وقتی فشار روانی را به صورت جسمانی تجربه میکنیم، علائم بیماری نسبت به درمانهای دارویی و پزشکی مقاوم میشوند. وقتی داروها علائم ما را کاهش نمیدهند، از پزشک خود عصبانی میشویم که نتوانسته بیماریمان را به درستی تشخیص دهد. از یک پزشک به پزشک دیگر مراجعه میکنیم، اما هیچ بهبودی حاصل نمیشود.
همه ما ممکن است نشانههای اختلالات روانتنی را تجربه کنیم. تا زمانی که فشار روانی کاهش نیابد، علائم بیماری باقی میمانند. ما معمولاً برای بیماریهای جسمانی به دنبال دلایل جسمی میگردیم، اما گاهی روان ما بهتر میتواند علت ناراحتیهای جسمانی را توضیح دهد.
توصیه میشود در کنار مراجعه به پزشک، با روانپزشک یا روانشناس نیز مشورت کنیم. هنگامی که بپذیریم علائم جسمانی ما ریشه روانی دارند، اولین گام را برای بهبود برداشتهایم.
احساسات ناهشیار و جسمانیسازی
اختلالات روانتنی ممکن است در ظاهر صرفاً جسمانی به نظر برسند، اما از احساسات ناهشیار سرچشمه میگیرند. فقدان و انزوا میتواند مانند تیغی تیز، بخشی از بدن را تحت تأثیر قرار دهد. غم و خشم ممکن است در عضلات گردن، سر، کمر یا دستگاه گوارش تجمع پیدا کند و حتی آلرژیها را تشدید کند. به عبارت دیگر، ما ترجیح میدهیم درد جسمانی را به جای تجربه درد عاطفی تحمل کنیم. هرچه بیشتر درد بکشیم، کمتر به سراغ احساسات سرکوبشده خود میرویم.
بهای تجربه نکردن احساسات با اختلالات روانتنی
احساسات سرکوبشده در نهایت راهی برای ابراز خود پیدا میکنند، چه از طریق بدن، چه از طریق رفتار، و حتی در خواب و رویا. صدها بیماری و اختلال وجود دارند که صرفاً روانتنی هستند یا دارای مؤلفه روانتنیاند، اما جامعه پزشکی همچنان در مورد این موضوع آگاهی کافی ندارد. وقتی پزشکان با یک اختلال روانتنی مواجه میشوند، اغلب آن را تشخیص نمیدهند یا اگر تشخیص دهند، به بیمار میگویند که «همه اینها در ذهن توست». این جملات نهتنها به بیمار کمک نمیکند، بلکه او را آشوبزدهتر و مضطربتر میکند.
علل اختلالات روانتنی یا سایکوسوماتیک
اختلالات روانتنی با سایر اختلالات متفاوتاند، زیرا معمولاً هیچ دلیل جسمانی مشخصی ندارند یا اگر دلیل جسمانی وجود داشته باشد، بدن واکنشی شدیدتر از حد انتظار نشان میدهد که نشاندهنده تأثیر عوامل روانی است.
روانتنی ناشی از ترس و اضطراب
همه ما در طول زندگی استرس و اضطراب را تجربه کردهایم. رویدادهای گذشته و محیط زندگی میتوانند باعث بروز بیماریهای روانتنی شوند. برای مثال، اگر در محلهای زندگی کنید که میزان جرم و جنایت بالاست، ممکن است هنگام بیرون رفتن در شب دچار حملات اضطرابی یا تپش قلب شوید.
سایکوسوماتیک ناشی از استرس عاطفی
برخی افراد هنگامی که با مشکلات عاطفی مواجه میشوند که از طریق مشاوره یا درمان حل نشدهاند، علائم جسمانی بروز میدهند.
به عنوان مثال، اگر احساس کنید از سوی یکی از عزیزانتان طرد شدهاید، بدن شما با تولید سطوح بالاتر از حد معمول هورمونهای استرس مانند کورتیزول و آدرنالین واکنش نشان میدهد. این میتواند به فشار خون بالا منجر شود، حتی اگر هیچ بیماری جسمانی زمینهای نداشته باشید.
رابطه اختلال افسردگی با اختلالات روانتنی
افسردگی تغییراتی در رفتار و خلقوخوی ما ایجاد میکند که میتواند بر احساسات جسمانی و روانی ما تأثیر بگذارد.
در صورت عدم درمان، این تغییرات میتوانند به مشکلات سلامتی دیگری مانند فشار خون بالا، بیماریهای قلبی و دیابت منجر شوند.
در نهایت، هیچ علت واحدی برای اختلالات روانتنی وجود ندارد. تصور میشود این اختلالات از ترکیبی از عوامل روانی و جسمانی به وجود میآیند. برای مثال، افرادی که سابقه اضطراب یا افسردگی دارند، ممکن است بیشتر در معرض این اختلالات باشند. رویدادهای استرسزای زندگی، مانند از دست دادن یکی از عزیزان، نیز میتوانند محرک این اختلالات باشند.
پیشگیری از اختلالات سایکوسوماتیک
🟢از راهبردهای کاهش و مدیریت استرس بهره ببرید.
🟢در مورد آنچه میتوانید و نمیتوانید کنترل کنید، واقعبین باشید.
🟢به طور منظم ورزش کنید.
🟢خواب کافی داشته باشید.
🟢نسبت به افکار و احساسات خود آگاه باشید.
🟢مصرف الکل را محدود کنید و از سیگار کشیدن پرهیز کنید.
🟢رژیم غذایی متعادل و وزن سالم را حفظ کنید.
🟢از مدیتیشن یا تمرین آرامسازی پیشرونده عضلانی استفاده کنید.
🟢محبت و حمایت عزیزانتان را بپذیرید و اجازه دهید در مواقع استرس به شما کمک کنند.
🟢برای کاهش فشار اضطرابهای روزمره، محدودیتهایی تعیین کنید.
یک دنیای جدید از اطلاعات منتظرته! برای کشف بیشتر، روی لینک کارگاه آموزشی اسکیزوفرنی و اختلال سایکوسوماتیک کلیک کن.
درمان اختلالات سایکوسوماتیک
بیماریهای جسمانی ناشی از عوامل روانی را میتوان با دارو یا جراحی درمان کرد. با این حال، اختلالات روانتنی تنها زمانی به طور کامل درمان میشوند که علت ایجاد اضطراب شناسایی شود. بنابراین، رواندرمانی برای کاهش اضطراب و پیامدهای جسمانی آن ضروری است. رواندرمانیهای مؤثر برای اختلالات روانتنی عبارتند از:
روانکاوی برای درمان اختلالات روانتنی
این روش درمانی برای درمان افسردگی و اضطراب به کار میرود. روانکاوی یک فرآیند طولانیمدت است که به آسیبها و گرههای عاطفی گذشته فرد که در ایجاد اختلال نقش دارند، میپردازد و با حلوفصل تروماهای گذشته، علائم جسمانی و روانی را برطرف میکند.
رفتار درمانی شناختی (CBT) برای درمان سایکوسوماتیک
این درمان بر بررسی افکار و باورهای بیمار که بر وضعیت روانی او تأثیر میگذارند، تمرکز دارد. به بیمار کمک میکند تا بر موقعیتهای منفی مانند افسردگی، خشم، فوبیا و درد مزمن غلبه کند. تعداد جلسات ممکن است بسته به شدت وضعیت بیمار متفاوت باشد.
رواندرمانی گروهی
رواندرمانی گروهی معمولاً شامل ۵ تا ۱۵ بیمار در یک گروه تحت نظر روانشناس است. در این روش، فرد تمرین میکند تا نگرشی متعادل نسبت به اضطراب پیدا کند.
هیپنوتیزم درمانی
هیپنوتیزم حالتی خلسهمانند در فرد ایجاد میکند. در این درمان، کنترل خودآگاه ذهن سرکوب میشود و ضمیر ناهشیار آشکار میگردد. از این طریق، هیپنوتیزمکننده میتواند وضعیت روانی بیمار را درک کند. این روش برای درمان اختلالات مرتبط با استرس، مانند بیخوابی، و سایر اختلالاتی که با استرس تشدید میشوند، مانند سندرم روده تحریکپذیر، پسوریازیس و اگزما، استفاده میشود.
درمان مبتنی بر ذهنآگاهی
درمان مبتنی بر ذهنآگاهی نیز به بهبود اختلالات روانتنی کمک میکند.
دارو درمانی برای سایکوسوماتیک
دارو درمانی همراه با رواندرمانی میتواند به افراد مبتلا به اختلالات روانتنی کمک کند. تجویز داروهای ضدافسردگی و ضداضطراب به ترتیب افسردگی و اضطراب را کاهش میدهد و در نتیجه علائم جسمانی نیز بهبود مییابند. این درمان معمولاً پس از چند هفته باعث بهبود اختلالات روانی در بیمار میشود. برای اطلاع از داروهای مناسب برای درمان بیماری سایکوسوماتیک، باید به روانپزشک مراجعه کنید.
فیزیوتراپی روانتنی
این درمان بر دستیابی به سلامت بهتر از طریق تنظیم تعادل عاطفی در ذهن تمرکز دارد.
ورزش برای درمان اختلالات روانتنی
فعالیت بدنی میتواند سلامت جسمی و روانی بیماران مبتلا به اختلالات سایکوسوماتیک را بهبود بخشد.
نقش تغییرات سبک زندگی در درمان سایکوسوماتیک
محدود کردن مصرف کافئین، رعایت رژیم غذایی متعادل، استفاده از مکملهای ویتامین و پرهیز از الکل و سیگار نیز میتواند تا حدی اضطراب را کاهش دهد و به بهبود علائم جسمانی کمک کند.
نکته کلیدی، یافتن درمانی است که برای شرایط شما مؤثر باشد. برخی افراد ممکن است به دارو نیاز داشته باشند، در حالی که دیگران از رواندرمانی بهره بیشتری میبرند. اگر از یک اختلال روانتنی رنج میبرید، دریافت کمک از یک متخصص بسیار مهم است.
علم پشت اختلال روانتنی(سایکوسوماتیک)
اختلالات روانتنی دارای پایه بیولوژیکی هستند که فرآیندهای فیزیولوژیکی را در بر میگیرد. سیستم عصبی نقش کلیدی ایفا میکند، بهطوری که استرس مزمن سیستم عصبی سمپاتیک را فعال کرده و تولید هورمونهای استرس را افزایش میدهد. این میتواند عملکرد ایمنی و فرآیندهای بدن را مختل کند.
عوامل بیولوژیکی دیگر، مانند استعداد ژنتیکی و عدم تعادل در انتقالدهندههای عصبی، به بیماریهای روانتنی کمک میکنند.درک این مکانیزمها بینشی درباره تعامل پیچیده بین ذهن و بدن در بیماریهای روانتنی فراهم میکند و نیاز به رویکردی جامع برای رسیدگی به جنبههای روانی و فیزیولوژیکی را تأکید میکند.
چگونه بیماری سایکوسوماتیک را تشخیص دهیم
تشخیص بیماری روانتنی میتواند چالشبرانگیز باشد، اما برخی شاخصها میتوانند به شناسایی آنها کمک کنند. اگر آزمایشهای پزشکی به طور مکرر نتایج طبیعی نشان دهند اما علائم همچنان ادامه داشته باشند، یا اگر علائم در پاسخ به استرسهای عاطفی یا روانی نوسان یا بدتر شوند، ممکن است یک مؤلفه روانتنی در کار باشد.
توجه به ارتباط ذهن و بدن بسیار مهم است. متخصصان سلامت نقش حیاتی در تشخیص بیماریهای روانتنی ایفا میکنند. آنها سابقه پزشکی را بررسی میکنند، معاینات جسمانی کامل انجام میدهند و شرایط پزشکی زمینهای را رد میکنند. همچنین عوامل روانی را در نظر میگیرند و ممکن است بیماران را برای ارزیابی بیشتر به متخصص سلامت روان یا افرادی که به تنظیم سیستم عصبی کمک میکنند ارجاع دهند.
همکاری بین متخصصان پزشکی و سلامت روان برای ارزیابی و مدیریت جامع بیماریهای روانتنی حیاتی است. با شناخت تعامل پیچیده بین ذهن و بدن، یک ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی واجد شرایط میتواند حمایت مناسب ارائه دهد و به بیماران کمک کند تا ماهیت چندوجهی بیماریهای روانتنی را مدیریت کنند.
درک نقش سیستم عصبی در اختلالات سایکوسوماتیک
یکی از جنبههای مهم درک بیماریهای روانتنی، شناخت نقش حیاتی سیستم عصبی است. بهویژه سیستم عصبی خودمختار، که اقدامات غیرارادی مانند ضربان قلب، گوارش و پاسخ به استرس را کنترل میکند، نقش کلیدی در این شرایط ایفا میکند. نارسایی در این سیستم ممکن است به پاسخ استرسی مختل منجر شود و زنجیرهای از واکنشهای فیزیولوژیکی را ایجاد کند که میتوانند به صورت علائم جسمانی ظاهر شوند.
در زمینه بیماریهای روانتنی، سیستم عصبی ممکن است به استرسهای روانی بیش از حد واکنش نشان دهد و منجر به طیف وسیعی از بیماریهای جسمانی شود. برای مثال، استرس عاطفی مداوم ممکن است باعث افزایش ضربان قلب و فشار خون شود که به علائم قلبی-عروقی منجر میشود. در موارد دیگر، نارسایی سیستم عصبی ممکن است گوارش را تحت تأثیر قرار دهد و علائمی مانند تهوع یا درد معده ایجاد کند.
رسیدگی به سلامت سیستم عصبی در بیماریهای روانتنی
برای مدیریت و احتمالاً غلبه بر بیماریهای روانتنی، توجه به سلامت سیستم عصبی مهم است، زیرا درک نقش سیستم عصبی در بیماریهای روانتنی میتواند به رویکردهای درمانی جامعتر منجر شود. ابزارها و تکنیکهایی که تنظیم سیستم عصبی را ترویج میدهند، میتوانند مسیرهای عصبی جدیدی برای ایمنی و تنظیم در بدن ایجاد کنند و در نتیجه پاسخ فیزیولوژیکی بدن به استرس را بهبود بخشند.
کار بدنی، بهویژه، میتواند برای افرادی که بیماریهای روانتنی دارند تحولآفرین باشد. این رویکرد با تمرکز بر ارتباط ذهن و بدن، سنگ بنای «راهحل سیستم عصبی» ما است، برنامهای مبتنی بر علم که برای ایجاد یک سیستم عصبی تنظیمشده طراحی شده است. با کسب بینش درباره ارتباط ذهن و بدن و یادگیری تکنیکهایی برای تنظیم سیستم عصبی، افرادی که از بیماریهای روانتنی رنج میبرند میتوانند بهطور بالقوه علائم خود را کاهش دهند و سلامت کلی خود را بهبود بخشند.
کلام پایانی
اختلالات روانتنی به شرایط و بیماریهای روانشناختی گفته میشود که بدون وجود هیچ علت پزشکی مشخصی، علائم جسمانی در فرد ایجاد میکنند. این اختلالات میتوانند هر بخشی از بدن را تحت تأثیر قرار دهند. افراد مبتلا به اختلال سایکوسوماتیک معمولاً به طور مکرر برای انجام آزمایشها و درمان به پزشک مراجعه میکنند، اما این مراجعات اغلب نتیجهای در پی ندارد و همین امر باعث افزایش اضطراب یا نگرانی در آنها میشود.
اختلالات روانتنی نشاندهنده پیوند عمیق و پیچیده بین ذهن و بدن هستند، جایی که عوامل روانی مانند استرس، اضطراب و افسردگی میتوانند به بروز یا تشدید علائم جسمانی منجر شوند. این اختلالات نه تنها بر کیفیت زندگی فرد تأثیر میگذارند، بلکه ممکن است به مشکلات جسمانی جدیتری نیز منجر شوند. درک بهتر این ارتباط میتواند به توسعه روشهای درمانی مؤثرتر کمک کند.
درمان اختلالات روانتنی نیازمند همکاری نزدیک بین روانشناس و پزشک است و معمولاً شامل ترکیبی از روشهای رواندرمانی، مشاوره و در برخی موارد استفاده از داروهای پزشکی میشود. علاوه بر این، تغییر در سبک زندگی، مانند مدیریت استرس، ورزش منظم، تغذیه سالم و خواب کافی، میتواند نقش مهمی در بهبود و کنترل علائم ایفا کند. با تشخیص به موقع و درمان مناسب، افراد میتوانند بهبودی چشمگیری را تجربه کنند و کیفیت زندگی خود را ارتقا دهند.