اسرار اختلال اسکیزوافکتیو علائم و راه کارها

اسرار اختلال اسکیزوافکتیو علائم و راه کارها

اختلال اسکیزوافکتیو یکی از انواع اختلالات روان‌پریشی است که طبق طبقه‌بندی انجمن روان‌پزشکی آمریکا در گروه اختلالات طیف اسکیزوفرنی قرار می‌گیرد. افراد مبتلا به این اختلال ترکیبی از علائم روان‌پریشی مانند هذیان و توهم و همچنین علائم خلقی مانند افسردگی یا شیدایی را تجربه می‌کنند. این ویژگی‌ها ممکن است باعث شود بسیاری از متخصصان در تشخیص دقیق این بیماری دچار اشتباه شوند.

با این حال، مراجعه به مراکز روان‌شناسی معتبر و بهره‌مندی از نظر متخصصان با تجربه می‌تواند به درک بهتر مشکل و یافتن تشخیص صحیح کمک کند و امکان انجام اقدامات درمانی مناسب را در کوتاه‌ترین زمان فراهم آورد. عدم توجه به درمان این اختلال می‌تواند به فرد مبتلا و اعضای خانواده او آسیب برساند. اختلال اسکیزوافکتیو (Schizoaffective Disorder) یک بیماری روانی مزمن است که در آن فرد علائمی از اسکیزوفرنی (مانند توهم یا هذیان) و اختلال خلقی (مانند افسردگی یا شیدایی) را به‌صورت همزمان تجربه می‌کند.

حرف‌هایی هست که نمی‌تونی به هرکسی بگی، روی لینک کلینیک آنلاین روان هاب کلیک کن و وقت مشاورتو رزرو کن!

این اختلال که دیگر به‌عنوان یک بیماری صرف شناخته نمی‌شود و تحت عنوان اختلال اسکیزوافکتیو نام‌گذاری شده است، بر افکار، رفتار و خلق‌وخو تأثیر می‌گذارد. بسته به نوع علائم خلقی، این اختلال به دو نوع دوقطبی یا افسردگی طبقه‌بندی می‌شود. شیوع اختلال اسکیزوافکتیو در جمعیت حدود ۰.۳ درصد است که نسبت به اسکیزوفرنی یا اختلالات خلقی شیوع کمتری دارد. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که زنان کمی بیشتر از مردان در معرض ابتلا به این اختلال هستند، اما مردان ممکن است در سنین پایین‌تر به آن مبتلا شوند.

این اختلال معمولاً در بازه سنی ۱۶ تا ۳۰ سالگی تشخیص داده می‌شود و در کودکان به‌ندرت دیده می‌شود. اختلال اسکیزوافکتیو وضعیتی است که با ترکیبی از علائم اسکیزوفرنی و اختلالات خلقی شناخته می‌شود و هم مردان و هم زنان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. با این حال، مردان جوان‌تر بیشتر در برابر این اختلال آسیب‌پذیر هستند. این اختلال نادر است و تنها ۰.۳ درصد از جمعیت را مبتلا می‌کند. علت دقیق این اختلال هنوز مشخص نیست و درمان آن به شدت علائم بیماری بستگی دارد.

اختلال اسکیزوافکتیو چیست؟

اختلال اسکیزوافکتیو یک بیماری روانی مزمن است که علائم اسکیزوفرنی و یک اختلال خلقی مانند افسردگی شدید یا اختلال دوقطبی را در بر می‌گیرد. در واقع، بسیاری از افراد مبتلا به اسکیزوفرنی در ابتدا به اشتباه با افسردگی یا اختلال دوقطبی تشخیص داده می‌شوند. دانشمندان هنوز به طور قطعی نمی‌دانند که آیا اختلال اسکیزوافکتیو بیشتر به اسکیزوفرنی مرتبط است یا به اختلالات خلقی. اما معمولاً به عنوان ترکیبی از هر دو بیماری در نظر گرفته و درمان می‌شود.

این فقط یه مطلب نیست روی لینک کارگاه آموزشی اختلالات خلقی کلیک کن یه تلنگره که دیدت رو عوض می‌کنه!

تنها درصد بسیار کمی از افراد، حدود ۰.۳ درصد از جمعیت، به این اختلال مبتلا می‌شوند. افرادی که به طور بیولوژیکی زن متولد شده‌اند، احتمال بیشتری برای ابتلا به این بیماری دارند، اما افرادی که به طور بیولوژیکی مرد متولد شده‌اند، ممکن است در سنین پایین‌تر به آن مبتلا شوند. پزشکان می‌توانند این بیماری را مدیریت کنند، اما اکثر افراد مبتلا به آن دچار عود بیماری می‌شوند. همچنین، افراد مبتلا به این اختلال اغلب با مشکلات سوءمصرف مواد مخدر مواجه هستند.

انواع اختلال اسکیزوافکتیو

این اختلال به دو نوع تقسیم می‌شود که هر کدام برخی از علائم اسکیزوفرنی را دارند:

⭕️نوع دوقطبی اسکیزوافکتیو: شامل دوره‌های مانیا (شیدایی یا اوج خلقی شدید) و گاهی افسردگی شدید. ممکن است زمان‌هایی احساس افزایش انرژی و تحریک‌پذیری داشته باشید و سپس احساس غمگینی و کاهش انرژی کنید.

⭕️نوع افسردگی اسکیزوافکتیو: فقط شامل دوره‌های افسردگی شدید است. ممکن است انجام کارهای روزمره برایتان دشوار شود و احساس ناامیدی کنید.

علائم اختلال اسکیزوافکتیو

اختلال اسکیزوافکتیو تقریباً ترکیبی از علائم اسکیزوفرنی و اختلال دوقطبی است. در اختلال دوقطبی، نوسانات خلقی شامل افسردگی و مانیا است. اگر به اختلال اسکیزوافکتیو مبتلا باشید، ممکن است این علائم دوقطبی را داشته باشید، اما علاوه بر آن، علائم روان‌پریشی مشابه اسکیزوفرنی را نیز تجربه کنید که حداقل دو هفته طول بکشد. علائم این اختلال از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت است و ممکن است خفیف یا شدید باشد. این علائم شامل موارد زیر می‌شود:

🔶هذیان: باورهای نادرست و گاهی عجیب که فرد حتی با وجود شواهد واقعی از آن‌ها دست نمی‌کشد.

🔶علائم افسردگی: احساس پوچی، غمگینی یا بی‌ارزشی، کاهش اشتها، کاهش یا افزایش وزن، یا خواب بیش از حد یا خیلی کم.

🔶توهم: درک چیزهایی که واقعی نیستند، مانند شنیدن صداها.

🔶مشکل در رعایت بهداشت شخصی: عدم توجه به نظافت یا ظاهر شخصی.

🔶مانیا یا جهش‌های ناگهانی و غیرمعمول در سطح انرژی یا شادی: افکار سریع، صحبت کردن بیش از حد یا سریع‌تر از معمول، کاهش نیاز به خواب، یا رفتارهای پرخطر.

🔶مشکلات گفتاری و ارتباطی: پاسخ‌های ناقص به سؤالات یا پاسخ‌های بی‌ربط (پزشک ممکن است این را تفکر آشوبناک بنامد).

🔶مشکلات در محل کار، مدرسه یا محیط‌های اجتماعی.

علل اختلال اسکیزوافکتیو

دانشمندان علت دقیق این اختلال را نمی‌دانند. عوامل خطر شامل موارد زیر است:

🔷ژنتیک: ممکن است تمایل به ابتلا به ویژگی‌های مرتبط با اختلال اسکیزوافکتیو را از والدین خود به ارث ببرید.

🔷شیمی و ساختار مغز: اگر به اسکیزوفرنی و اختلالات خلقی مبتلا باشید، ممکن است در مدارهای مغزی که خلق‌وخو و تفکر را مدیریت می‌کنند، مشکلاتی داشته باشید. اسکیزوفرنی همچنین با سطوح پایین‌تر دوپامین، ماده شیمیایی مغز که این وظایف را مدیریت می‌کند، مرتبط است.

🔷محیط: برخی دانشمندان معتقدند عواملی مانند عفونت‌های ویروسی یا موقعیت‌های بسیار استرس‌زا ممکن است در ابتلا به این اختلال نقش داشته باشند، اگر فرد مستعد آن باشد. چگونگی این فرآیند هنوز مشخص نیست.

🔷مصرف مواد مخدر: استفاده از داروهای تغییر‌دهنده ذهن (پزشک ممکن است آن‌ها را داروهای روان‌گردان یا روان‌فعال بنامد).

این اختلال معمولاً در اواخر نوجوانی یا اوایل بزرگسالی، اغلب بین ۱۶ تا ۳۰ سالگی، آغاز می‌شود. در افرادی که به طور بیولوژیکی زن متولد شده‌اند، کمی شایع‌تر است. این بیماری در کودکان نادر است. از آنجا که اختلال اسکیزوافکتیو علائمی از دو بیماری روانی را ترکیب می‌کند، به راحتی با سایر اختلالات روان‌پریشی یا خلقی اشتباه گرفته می‌شود.

برخی پزشکان ممکن است اسکیزوفرنی تشخیص دهند، در حالی که دیگران آن را اختلال خلقی می‌دانند. به همین دلیل، تعیین تعداد دقیق افراد مبتلا به این اختلال دشوار است. احتمالاً این بیماری کمتر از اسکیزوفرنی یا اختلالات خلقی به تنهایی شایع است.

فقط با یه کلیک تا کشف لایه‌های پنهان شخصیتت فاصله داری روی لینک تست رایگان شخصیت شناسی MMPI کلیک کن! آماده‌ای؟

تشخیص اختلال اسکیزوافکتیو

هیچ آزمایش آزمایشگاهی خاصی برای تشخیص این اختلال وجود ندارد، بنابراین پزشکان به تاریخچه پزشکی شما و پاسخ‌هایتان به سؤالات خاص (مصاحبه بالینی) تکیه می‌کنند. آن‌ها همچنین از آزمایش‌های مختلفی مانند تصویربرداری مغز (مانند اسکن MRI) و آزمایش خون استفاده می‌کنند تا مطمئن شوند که علائم شما ناشی از بیماری یا ماده مخدر دیگری نیست.

اگر پزشک هیچ علت جسمی پیدا نکند، ممکن است شما را به روانپزشک یا روانشناس ارجاع دهد. این متخصصان سلامت روان برای تشخیص و درمان بیماری‌های روانی آموزش دیده‌اند. آن‌ها از ابزارهای مصاحبه و ارزیابی ویژه برای بررسی اختلالات روان‌پریشی استفاده می‌کنند.

برای تشخیص اختلال اسکیزوافکتیو، باید موارد زیر را داشته باشید:

🔶دوره‌های مداوم بیماری
🔶یک دوره مانیا، افسردگی شدید، یا ترکیبی از هر دو
🔶علائم اسکیزوفرنی

حداقل دو دوره علائم روان‌پریشی، هر کدام حداقل دو هفته طول بکشد. یکی از این دوره‌ها باید بدون علائم افسردگی یا مانیا رخ دهد.

درمان اختلال اسکیزوافکتیو

داروهای اختلال اسکیزوافکتیو

داروهایی که مصرف می‌کنید بستگی به این دارد که آیا علائم افسردگی، اختلال دوقطبی یا علائمی شبیه به اسکیزوفرنی دارید.

🔷داروهای ضد روان‌پریشی: داروهای اصلی که پزشکان برای علائم روان‌پریشی مانند هذیان، توهم و تفکر آشوبناک تجویز می‌کنند، ضد روان‌پریشی نامیده می‌شوند. همه این داروها احتمالاً می‌توانند به اختلال اسکیزوافکتیو کمک کنند، اما پالیپریدون با رهش طولانی (اینوگا) تنها دارویی است که FDA برای درمان این اختلال تأیید کرده است.

🔷داروهای ضدافسردگی یا تثبیت‌کننده‌های خلق: برای علائم مرتبط با خلق‌وخو، ممکن است داروی ضدافسردگی یا تثبیت‌کننده خلق مانند لیتیوم (اسکالیت) مصرف کنید.

روان‌درمانی

هدف این نوع مشاوره کمک به شما برای یادگیری درباره بیماری‌تان، تعیین اهداف و مدیریت مشکلات روزمره مرتبط با این اختلال است. درمان خانوادگی می‌تواند به خانواده‌ها کمک کند تا روابط بهتری با عزیزی که به این اختلال مبتلاست داشته باشند و به او کمک کنند.

سایر درمان‌ها

🔶آموزش مهارت‌ها: این نوع درمان معمولاً بر مهارت‌های کاری و اجتماعی، مراقبت از خود و سایر فعالیت‌های روزمره مانند مدیریت مالی و خانه‌داری تمرکز دارد.

🔶بستری در بیمارستان: دوره‌های روان‌پریشی ممکن است نیاز به بستری در بیمارستان داشته باشند، به‌ویژه اگر افکار خودکشی یا تهدید به آسیب به دیگران وجود داشته باشد.

🔶درمان با الکتروشوک: این درمان ممکن است برای بزرگسالانی که به روان‌درمانی یا داروها پاسخ نمی‌دهند، گزینه‌ای باشد. این روش شامل ارسال جریان الکتریکی کوتاه به مغز است (شما تحت بیهوشی عمومی خواهید بود تا در طول آن بخوابید). این روش باعث تشنج کوتاهی می‌شود. پزشکان از آن استفاده می‌کنند زیرا معتقدند این روش شیمی مغز را تغییر می‌دهد و ممکن است برخی شرایط را بهبود بخشد.

عوارض اختلال اسکیزوافکتیو

⭕️مشکلات سوءمصرف الکل یا مواد مخدر
⭕️اختلالات اضطرابی
⭕️تعارض با خانواده، دوستان، همکاران و دیگران
⭕️فقر و بی‌خانمانی
⭕️مشکلات سلامتی جدی
⭕️انزوای اجتماعی
⭕️خودکشی، اقدام به خودکشی یا افکار خودکشی
⭕️بیکاری
⭕️قرار گرفتن در موقعیت‌های پرخطر

پیشگیری از اختلال اسکیزوافکتیو

نمی‌توان از این بیماری پیشگیری کرد. اما اگر تشخیص داده شوید و درمان را هرچه زودتر شروع کنید، می‌تواند به جلوگیری یا کاهش عودهای مکرر و بستری‌ها کمک کند و اختلالات در زندگی، خانواده و دوستی‌هایتان را کاهش دهد.

زندگی با اختلال اسکیزوافکتیو

این اختلال نیاز به مراقبت و کمک مداوم دارد. افراد مبتلا به این اختلال می‌توانند از چند چیز بهره‌مند شوند:

🔷درک بیماری: یادگیری درباره اختلال اسکیزوافکتیو می‌تواند به شما کمک کند تا برنامه درمانی خود را حفظ کنید و به دوستان و خانواده کمک می‌کند تا آنچه را تجربه می‌کنید درک کنند.

🔷توجه به علائم هشداردهنده: چیزهایی که ممکن است علائم را بدتر کنند یا فعالیت‌های روزانه را مختل کنند، شناسایی کنید. از قبل برنامه‌ریزی کنید که اگر علائم بازگشتند، چه خواهید کرد. اگر احساس می‌کنید وضعیت بدتر شده، با پزشک یا درمانگر خود تماس بگیرید.

🔷پیوستن به گروه‌های حمایتی: عضویت در گروه‌های حمایتی می‌تواند شما را با افرادی که چالش‌های مشابهی دارند مرتبط کند. همچنین می‌تواند به خانواده و دوستان کمک کند تا با بیماری شما کنار بیایند.

🔷سؤال درباره خدمات اجتماعی: خدماتی در دسترس هستند که می‌توانند در یافتن مسکن مقرون‌به‌صرفه، حمل‌ونقل و فعالیت‌های روزانه کمک کنند.

🔷اجتناب از مواد مخدر، دخانیات و الکل: این مواد می‌توانند علائم اسکیزوافکتیو را بدتر کنند یا اثر داروها را مختل کنند. اگر با سوءمصرف مواد مشکل دارید، درمان مناسب را دریافت کنید.

چگونه می‌توانیم به فردی با اختلال اسکیزوافکتیو کمک کنیم؟

برای حمایت از عزیزی که به این اختلال مبتلاست، درباره بیماری، علائم و درمان آن اطلاعات کسب کنید. سپس، اگر نگران وضعیت روانی او هستید، راه‌های کمک به او را پیدا کنید، از جمله تماس با پزشک یا درمانگر او. از عزیزتان بپرسید آیا برنامه‌ای برای بحران دارند یا خیر. اگر ندارند، پیشنهاد دهید که به آن‌ها در تهیه یک برنامه کمک کنید.

اختلال اسکیزوافکتیو در برابر اسکیزوفرنی

اختلال اسکیزوافکتیو ویژگی‌های اسکیزوفرنی مانند توهم، هذیان و تفکر آشوبناک را همراه با ویژگی‌های اختلال خلقی مانند مانیا و افسردگی دارد. در ابتدا، اغلب به اشتباه به عنوان یکی از این دو بیماری تشخیص داده می‌شود. در نتیجه، درمان اختلال اسکیزوافکتیو اغلب شامل ترکیب داروهای ضد روان‌پریشی با ضدافسردگی‌ها است، در حالی که درمان اسکیزوفرنی بر داروهای ضد روان‌پریشی متمرکز است. هر دو بیماری به درمان‌های روان‌درمانی وابسته هستند.

سخن آخر

اختلال اسکیزوافکتیو یک بیماری روانی مزمن است که علائم اسکیزوفرنی و اختلالات خلقی را ترکیب می‌کند. علل آن نامشخص است، اما احتمالاً شامل عوامل ژنتیکی، شیمی مغز، محیطی و مصرف مواد است و علائم معمولاً در اواخر نوجوانی تا اوایل بزرگسالی ظاهر می‌شوند. درمان شامل ترکیبی از دارو، روان‌درمانی، آموزش مهارت‌ها و گاهی بستری در بیمارستان یا درمان با الکتروشوک است تا علائم را مدیریت کرده و از عوارضی مانند سوءمصرف مواد و انزوای اجتماعی جلوگیری کند.