اسکیزوفرنی و اختلالات شیمیایی مغز
اسکیزوفرنی اختلالی روانی است که با توهم و هذیان همراه است و بهدلیل عدم تعادل مواد شیمیایی مغز مانند دوپامین ایجاد میشود.

اسکیزوفرنی و اختلالات شیمیایی مغز
اسکیزوفرنی یک اختلال روانی جدی است که با ایجاد روانپریشی، تواناییهای فرد را در جنبههای مختلف زندگی مانند عملکردهای فردی، خانوادگی، اجتماعی، تحصیلی و حرفهای تحت تأثیر قرار میدهد و میتواند ناتوانی قابلتوجهی به همراه داشته باشد. اسکیزوفرنی یک اختلال روانی مزمن است که معمولاً با تحریف واقعیت، توهم و هذیان همراه بوده و بر نحوه درک فرد از محیط، تفکر و رفتار او تأثیر عمیقی میگذارد.
خوشبختانه این بیماری شیوع بالایی ندارد و بر اساس پژوهشها، تنها حدود یک درصد از جمعیت جهان به آن مبتلا هستند. گاهی بهاشتباه، اسکیزوفرنی با اختلال تجزیه هویت یا شخصیت چندگانه (split personality) اشتباه گرفته میشود، در حالی که این دو اختلال کاملاً متفاوت هستند. احتمال بروز اسکیزوفرنی در زنان و مردان برابر است و این بیماری میتواند در هر سنی ظاهر شود.
با این حال، مردان معمولاً در اواخر نوجوانی یا اوایل دهه ۲۰ زندگی خود علائم این بیماری را نشان میدهند، در حالی که زنان غالباً در اواخر دهه ۲۰ یا اوایل دهه ۳۰ مبتلا میشوند. اسکیزوفرنی یا شیزوفرنی یک اختلال روانی پیچیده است که بر تفکر، احساسات و رفتار فرد اثر میگذارد. این بیماری ممکن است به توهم (دیدن یا شنیدن چیزهایی که وجود ندارند)، هذیان (باورهای نادرست و غیرواقعی) و تفکر یا رفتار پر آشوب منجر شود.
به بیان دیگر، افراد مبتلا به اسکیزوفرنی ممکن است ارتباط خود با واقعیت را از دست بدهند که این موضوع زندگی روزمره را برایشان دشوار میسازد. اسکیزوفرنی بیماری نسبتاً شایعی است و از هر ۱۰۰ هزار نفر، حدود ۲۲۱ نفر در سراسر جهان به آن مبتلا هستند. افراد مبتلا به این اختلال نیاز به درمان مادامالعمر دارند و در صورت عدم درمان، ممکن است علائم شدیدتری را تجربه کنند که میتواند به آسیبهای جدی مانند خودکشی یا مرگ منجر شود.
اگه بیشتر از اینکه زندگی کنی، توی فکرات غرقی، شاید وقتشه با یه متخصص یا روانشناس تو کلینیک آنلاین روان هاب گفتوگو رو شروع کنی.
اسکیزوفرنی چیست؟
اسکیزوفرنی یک بیماری روانی است که بر نحوه تفکر، احساس و رفتار فرد تأثیر میگذارد. اگر شما یا یکی از نزدیکانتان به اسکیزوفرنی مبتلا هستید، ممکن است به نظر برسد که ارتباط با واقعیت قطع شده است. این میتواند تجربهای بسیار ناراحتکننده باشد، هم برای فرد مبتلا و هم برای اطرافیانش.
بهطور کلی، فردی با اسکیزوفرنی دچار اختلال در توانایی تمایز بین آنچه واقعی است و آنچه خیالی است میشود. فعالیتهای روزانه ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند و پردازش افکار منسجم و منطقی میتواند بسیار آشوبناک شود. ترکیب این علائم نهتنها ناراحتکننده است، بلکه میتواند عملکرد روزانه را به شدت تحت تأثیر قرار دهد.
علل اسکیزوفرنی هنوز بهطور کامل شناخته نشدهاند. احتمالاً عوامل متعددی مانند محیط و نوروبیولوژی در آن نقش دارند. تأکید بر این نکته بسیار مهم است که ابتلا به اسکیزوفرنی تقصیر هیچکس نیست و هیچ مکان، چیز یا شخص خاصی مقصر نیست. نگه داشتن این موضوع در ذهن میتواند به کاهش انگ و احساس گناهی که اغلب با این بیماری مرتبط است، کمک کند.
علل اسکیزوفرنی
علل اسکیزوفرنی بهطور دقیق مشخص نشده، اما به نظر میرسد ترکیبی از عوامل مختلف در بروز آن نقش دارند. این عوامل عبارتاند از:
🔴زیستشناسی مغز: عدم تعادل در میزان برخی مواد شیمیایی مغز که وظیفه کنترل تفکر و ادراک را بر عهده دارند، میتواند یکی از علل باشد. عدم توازن در انتقالدهندههای عصبی مانند دوپامین، گلوتامات و سروتونین، که وظیفه انتقال اطلاعات بین سلولهای عصبی را دارند، ممکن است به تغییر پاسخ فرد به محرکها منجر شود. این امر میتواند مشکلاتی در پردازش صدا، بینایی، چشایی و بویایی ایجاد کند و در نتیجه به توهم و هذیان منجر شود.
🔴عوامل رشدی: رشد غیرطبیعی ارتباطات و مسیرهای مغزی در دوران جنینی میتواند در آینده به اسکیزوفرنی منجر شود. استرس یا تغذیه نامناسب مادر در دوران بارداری و قرار گرفتن جنین در معرض عفونتهای ویروسی طی بارداری یا زایمان نیز میتواند احتمال ابتلا به این بیماری را در مراحل بعدی زندگی افزایش دهد.
🔴ژنتیک: اسکیزوفرنی اغلب در خانوادهها مشاهده میشود و میتواند از نسلی به نسل دیگر منتقل شود. تغییرات هورمونی و فیزیکی، مانند دوران بلوغ یا آغاز نوجوانی، نیز ممکن است از عوامل ژنتیکی مرتبط با اسکیزوفرنی باشند.
🔴عفونتها و اختلالات ایمنی: عوامل محیطی مانند عفونتهای شدید یا بستری شدن طولانیمدت در بیمارستان میتوانند فرد را در برابر اسکیزوفرنی آسیبپذیرتر کنند.
🔴اسکیزوفرنی ناشی از مواد مخدر: مصرف موادی مانند حشیش اغلب با شروع اولین اپیزود اسکیزوفرنی مرتبط بوده است. داروهایی مانند ماریجوانا، LSD، برخی استروئیدها، محرکها و حتی داروهای تجویزی نیز میتوانند باعث بروز اسکیزوفرنی یا روانپریشی شوند. مصرف بیش از حد مواد مخدر و الکل در حدود نیمی از افراد مبتلا به اسکیزوفرنی مشاهده میشود.
🔴عوامل محیطی: سبک زندگی یکی از عوامل کلیدی در ایجاد اسکیزوفرنی است. محیط زندگی، مصرف مواد مخدر در نوجوانی، استرسهای دوران بارداری، آسیبهای دوران کودکی، مورد آزار و اذیت قرار گرفتن، اختلال در عملکرد خانواده و مرگ والدین از جمله عواملی هستند که خطر ابتلا به اسکیزوفرنی و روانپریشی را افزایش میدهند.
علاوه بر این، عوامل متعددی میتوانند باعث بروز یا تشدید علائم اسکیزوفرنی شوند. استرس یکی از محرکهای اصلی است. تغییرات در وضعیت اجتماعی-اقتصادی، از دست دادن شغل، ابتلا به بیماریهای دیگر، از دست دادن عزیزان و سایر تغییرات زندگی نیز میتوانند به بروز اسکیزوفرنی منجر شوند. همه افراد مبتلا به اسکیزوفرنی علائم یکسانی را تجربه نمیکنند.
برخی ممکن است علائم را بهتدریج بروز دهند، در حالی که در دیگران علائم بهصورت ناگهانی ظاهر میشوند. دورههای اسکیزوفرنی معمولاً بهصورت چرخههای بهبودی و عود رخ میدهند. اگرچه علائم برجسته بیماری ممکن است با تأخیر ظاهر شوند، بسیاری از افراد علائم اولیه اسکیزوفرنی را در مراحل زودتر نشان میدهند.
علائم اسکیزوفرنی
اسکیزوفرنی در هر فرد بهصورت متفاوتی ظاهر میشود، احساس میشود و بروز میکند. همه افراد مبتلا به اسکیزوفرنی به یک شکل رفتار نمیکنند و دانستن اینکه به دنبال چه چیزی باشید مهم است. شناخت این علائم میتواند گامی حیاتی برای درک چالشهایی باشد که افراد مبتلا به اسکیزوفرنی ممکن است با آن مواجه شوند. علائم عموماً در یکی از چهار گروه اصلی قرار میگیرند:
⭕️توهمات: افراد مبتلا به اسکیزوفرنی ممکن است چیزهایی ببینند، بشنوند، بو کنند یا احساس کنند که دیگران نمیتوانند. این میتواند بهصورت شنیدن صداها، دیدن چیزهایی که وجود ندارند، بوهای عجیب یا احساس خزیدن چیزی روی پوست یا زیر آن بروز کند.
⭕️هذیانها: اینها باورهای قویای هستند که پایه محکمی در واقعیت ندارند، احتمالاً برای دیگران عجیب به نظر میرسند و بهراحتی قابل رد شدن هستند. برای مثال، فرد مبتلا به اسکیزوفرنی ممکن است باور داشته باشد که یک سازمان دولتی به دنبال اوست، یا اینکه او یک شخصیت مذهبی است یا دارای قدرتهای ماورایی است.
⭕️گفتار آشفته: این میتواند شامل پرش سریع از یک فکر به فکر دیگر یا تغییر موضوع در میانه گفتوگو باشد. توقف صحبت در میانه جمله نیز رایج است. استفاده از کلمات ساختگی یا بیمعنی نیز ممکن است با این علامت رخ دهد.
⭕️علائم منفی: این مجموعه علائم به از دست دادن توانایی انجام کارهای روزانه مربوط میشود. کارهایی مانند حمام کردن، معاشرت و مراقبت از نیازهای اولیه ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند. اگر شما یا یکی از عزیزانتان علائم منفی را تجربه میکنید، ممکن است متوجه کمبود احساسات نیز شوید.
بهترین روشهای درمانی برای اسکیزوفرنی چیست؟
درمان اسکیزوفرنی معمولاً ترکیبی از دارودرمانی، رواندرمانی و روشهای خودمدیریتی را در بر میگیرد:
🔷داروهای ضد روانپریشی: این داروها از مهمترین گزینهها در درمان اسکیزوفرنی محسوب میشوند. آنها با تأثیر بر دوپامین، که یک انتقالدهنده عصبی است، به کاهش و کنترل علائم بیماری کمک میکنند.
🔷داروهای مکمل: در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهای دیگری برای مدیریت علائم اسکیزوفرنی یا کاهش عوارض جانبی داروهای ضد روانپریشی، مانند لرزش، تجویز کند.
🔷رواندرمانی: روشهایی مانند درمان شناختی-رفتاری (CBT) به فرد کمک میکند تا با شرایط خود سازگار شود و آن را بهتر مدیریت کند. درمان طولانیمدت همچنین میتواند مشکلاتی مانند اضطراب، افسردگی یا سوءمصرف مواد را بهبود بخشد.
🔷الکتروشوک درمانی (ECT): در صورتی که سایر روشهای درمانی مؤثر نباشند، پزشک ممکن است الکتروکانوالسیو تراپی (ECT) را پیشنهاد دهد. این روش با اعمال جریان الکتریکی به پوست سر، نواحی خاصی از مغز را تحریک میکند و معمولاً تحت بیهوشی انجام میشود.
انواع روش درمانی روانگسیختگی | توضیحات |
---|
درمان فردی | رواندرمانی ممکن است به طبیعی کردن الگوهای فکری فرد کمک کند. همچنین یادگیری برای مقابله با استرس و شناسایی علائم هشداردهنده اولیه عود میتواند به افراد مبتلا به اسکیزوفرنی کمک کند تا بیماری خود را مدیریت کنند. |
آموزش مهارتهای اجتماعی | بر بهبود ارتباطات و تعاملات اجتماعی و بهبود توانایی شرکت در فعالیتهای روزانه تمرکز میکند. |
خانوادهدرمانی | حمایت و آموزش را برای خانوادههایی که در مورد اسکیزوفرنی زندگی میکنند، فراهم میکند. همچنین از مشاوره ژنتیک اسکیزوفرنی و مشاوره خانواده برای بیماران بهره میبرد. |
توانبخشی حرفهای و حمایت از اشتغال | در کمک به افراد مبتلا به اسکیزوفرنی برای آمادهسازی، پیدا کردن و حفظ شغل تمرکز دارد. اکثر افراد مبتلا به اسکیزوفرنی نیاز به نوعی حمایت روزانه زندگی دارند. بسیاری از جوامع برنامههایی برای کمک به افراد مبتلا به اسکیزوفرنی با مشاغل، مسکن، گروههای خودیاری و شرایط بحرانی دارند. با درمان مناسب، اکثر افراد مبتلا به اسکیزوفرنی میتوانند بیماری خود را کنترل کنند. |
مداخلات روانی–اجتماعی و تأثیرات آن بر اسکیزوفرنی | به کاهش علائم بیماری، افزایش کیفیت زندگی و بهبود عملکرد اجتماعی بیماران کمک میکند. |
درک اسکیزوفرنی
اسکیزوفرنی یک بیماری روانی پیچیده است که اغلب به اشتباه فهمیده شده و با انگ و برچسبهای اجتماعی احاطه شده است. این سوءتفاهمها میتوانند برای افراد مبتلا به این بیماری و همچنین برای کسانی که آنها را دوست دارند، بسیار ناعادلانه و استرسزا باشند. بهعنوان یک مراقب، هرچه بیشتر درباره اسکیزوفرنی بدانید، با اطمینان بیشتری میتوانید از عزیزتان حمایت کنید.
مهم است به خاطر داشته باشید که ابتلا به اسکیزوفرنی تقصیر هیچکس نیست. هیچ دلیل واحدی برای این بیماری وجود ندارد و علل آن هنوز بهطور کامل شناخته نشدهاند. نگه داشتن این موضوع در ذهن میتواند به کاهش احساس شرم و گناهی که اغلب با اسکیزوفرنی همراه است، کمک کند.
اسکیزوفرنی بر نحوه تفکر، احساس و رفتار فرد در جهان تأثیر میگذارد. این بیماری میتواند نحوه مراقبت عزیزتان از خود و ارتباطش با دیگران را تغییر دهد و بر رابطه شما با او اثر بگذارد. ما درک میکنیم که این موضوع میتواند تنش و پویاییهای دشواری ایجاد کند که برای همه افراد درگیر چالشبرانگیز است.
تستیه که روانشناسان تأییدش کردن تست اختلالات روانی SCL 90 علمی و دقیق! همین حالا انجامش بده!
از بین بردن نگرشها و باورهای منفی درباره اسکیزوفرنی
🔷دریافت درمان مناسب: کمک و راهنمایی حرفهای میتواند به شما و خانوادهتان کمک کند تا این تجربیات را بهتر درک کنید. شما درباره این بیماری خواهید آموخت و برنامه درمانیای پیدا خواهید کرد که بهطور جامع از عزیزتان حمایت کند و او را بهعنوان فردی منحصربهفرد در نظر بگیرد.
🔷ارتباط با دیگران: ارتباط با سایر مراقبان میتواند شبکه حمایتی ارزشمندی فراهم کند و فضایی برای صحبت درباره احساساتتان ایجاد کند. دانستن اینکه تنها نیستید، کمککننده است.
🔷عزیزتان را با بیماریاش یکی ندانید: شخصی که برایش اهمیت قائلید، بیماریاش نیست. تغییر زبان در این مورد میتواند بسیار مفید باشد. بهعنوان مثال، به جای گفتن «پسر من اسکیزوفرنیک است»، بگویید «پسر من اسکیزوفرنی دارد». خانواده و دوستانتان را نیز به این کار تشویق کنید.
🔷علیه انگ صحبت کنید: میدانیم که به چالش کشیدن باورهای منفی و کلیشههای مضر همیشه آسان نیست. اما این کار میتواند به آموزش دیگران و ایجاد شجاعت در افرادی که با مسائل مشابه روبرو هستند، کمک کند. فضایی برای گفتوگوهای باز درباره سلامت روان ایجاد کنید، در رویدادها صحبت کنید یا افکارتان را در اینترنت بیان کنید.
اسکیزوفرنی چه احساسی دارد؟
اگر اسکیزوفرنی ندارید، تصور اینکه زندگی با این بیماری چه احساسی دارد، بسیار دشوار است. گفتوگوی باز با عزیزتان درباره تجربهاش میتواند به ایجاد همدلی و درک لازم برای مراقبت بهتر از او کمک کند. همچنین باعث میشود او احساس کند دیده شده، شنیده شده و ارزشمند است. اگرچه هر فرد تجربه درونی منحصربهفردی از اسکیزوفرنی دارد، اما برخی مضامین و توصیفات رایج وجود دارند که ممکن است مفید باشند:
- احساس عمیق غم و تنهایی به دلیل متفاوت بودن تجربههایشان از جهان نسبت به دیگران
- پریشانی ناشی از توهمات و باورهایی که برایشان کاملاً واقعی هستند اما دیگران آنها را به اشتراک نمیگذارند
- سردرگمی، گمگشتگی، ترس و پارانویا به دلیل شنیدن یا دیدن چیزهایی که دیگران نمیبینند
- ناامیدی از سوءتفاهم به دلیل آشفتگی در گفتار یا پرش سریع از یک ایده به ایده دیگر
- دشواری و سردرگمی در پذیرش رفتارهای غیرمعمول مانند حرکات تکراری دست یا حالتهایی که دیگران عجیب و غیرعادی میدانند
- ترس از ناتوانی در کنترل افکار و اعمالشان
- دشواری در انجام کارهایی که قبلاً آسان بودند، مانند خواندن کتاب یا مجله
- احساس قطع ارتباط با احساسات و عواطفشان
- تمایل به انزوا از خانواده و دوستان به دلیل احساس سوءتفاهم، گناه یا شرم از تجربیاتشان
آیا افراد مبتلا به اسکیزوفرنی میدانند که به این بیماری مبتلا هستند؟
پاسخ به این سؤال معمولاً متفاوت است. برخی از افراد مبتلا به اسکیزوفرنی ممکن است بتوانند علائم خود را بهعنوان بخشی از بیماری تشخیص دهند. اما ما درک میکنیم که همیشه اینطور نیست. ممکن است گاهی اوقات بتوانند آنچه در حال رخ دادن است را بهوضوح ببینند و گاهی این امکان برایشان وجود نداشته باشد.
اگر عزیزتان بیماری خود را نپذیرد، بسیار مهم است که با صبر و درک به این موضوع نزدیک شوید. ما متوجه شدهایم که تشویق آرام عزیزتان به سمت درمان و حمایت اغلب مؤثرتر از اجبار است. متخصصان با تجربه ما میتوانند راهنماییهایی درباره نحوه برخورد با این موضوع ارائه دهند.
آیا اسکیزوفرنی میآید و میرود؟
اسکیزوفرنی بهعنوان یک بیماری مزمن طبقهبندی میشود، به این معنی که با گذشت زمان ادامه دارد و با درمان و مدیریت بهسادگی از بین نمیرود. اما میدانیم که دریافت درمان مناسب همراه با محیطی حمایتی میتواند تأثیر مثبتی بر دفعات و شدت علائم داشته باشد.
این اطمینانبخش است که برخی از افراد مبتلا به اسکیزوفرنی دورههایی را تجربه میکنند که در آن سلامت روانشان بسیار پایدارتر به نظر میرسد. با این حال، ما همچنین میدانیم که بالا و پایین شدن بخشی از اسکیزوفرنی است و اگر عزیزتان دورهای با افزایش علائم را تجربه کند، این تقصیر شما یا هیچکس دیگری نیست.
یک دوره اسکیزوفرنی چگونه به نظر میرسد؟
دورههای اسکیزوفرنی میتوانند بسیار شدید و گیجکننده باشند، هم برای فرد مبتلا و هم برای اطرافیانش. عزیزتان احتمالاً علائم شدیدتری را تجربه خواهد کرد، که ممکن است به این صورت باشد:
- توهمهای مکرر و واضحتر
- افزایش تحریکپذیری و سردرگمی
- توانایی کمتر در بیان تجربیات درونی
- پارانویا یا ترس احتمالی نسبت به شما یا دیگران اطرافش
- تمایل بیشتر به انزوا
- کمبود مراقبت از خود، بهداشت شخصی و تغذیه مناسب
اگر متوجه شدید که عزیزتان علائم بیشتری نسبت به حالت عادی نشان میدهد، سعی کنید آرام و اطمینانبخش باشید. میتوانید حمایت خود را ارائه دهید و پیشنهادهایی برای دریافت کمک به روشی که احترام به کرامت و استقلال او را حفظ کند، بدهید. عباراتی مانند «چطور میتوانم به تو کمک کنم؟» و «من به تو گوش میدهم» در چنین مواقعی بسیار مفید هستند.
افراد مبتلا به اسکیزوفرنی چه نوع صداهایی میشنوند؟
نمیتوان قانون کلیای ارائه داد که صداهایی را که افراد مبتلا به اسکیزوفرنی بهعنوان توهم شنیداری تجربه میکنند، توصیف کند، زیرا این توهمات میتوانند تغییر کنند.
برخی ممکن است صداهایی supportive یا خنثی بشنوند که آنها را ناراحت نمیکند. دیگران ممکن است تجربهای کاملاً متفاوت با صداهای انتقادی، تهدیدآمیز، دستوری یا ترسناک داشته باشند.
اگرچه شما این صداها را نمیشنوید، به یاد داشته باشید که آنها برای عزیزتان بسیار واقعی هستند.
چه چیزی افراد مبتلا به اسکیزوفرنی را تحریک میکند؟
باز هم، مجموعه خاصی از محرکها وجود ندارد که برای همه افراد مبتلا به اسکیزوفرنی صدق کند. اما برخی محرکهای رایج وجود دارند که میتوانید به آنها توجه کنید، از جمله:
🔷استرس
🔷کمبود خواب
🔷سوءمصرف مواد
🔷تغییرات بزرگ زندگی مانند مرگ یکی از عزیزان یا نقلمکان به خانه یا شهر جدید
هیچ دو نفری یکسان نیستند و هر فرد مبتلا به اسکیزوفرنی محرکهای منحصربهفردی خواهد داشت. اما اگر از تغییرات بزرگی که در زندگیتان پیش میآید آگاه باشید، میتوانید بهتر آماده شوید و حمایت مؤثری ارائه دهید.
آیا افراد مبتلا به اسکیزوفرنی میتوانند زندگی عادی داشته باشند؟
این سؤال بسیار رایجی است که دوستان و خانواده افراد مبتلا به اسکیزوفرنی میپرسند. همه ما بهترینها را برای کسانی که به آنها اهمیت میدهیم میخواهیم و طبیعی است که نگران باشیم که این بیماری ممکن است نحوه زندگی عزیزتان را تغییر دهد.
با درمان و حمایت مناسب، بسیاری از افراد مبتلا به اسکیزوفرنی میتوانند زندگی پرباری داشته باشند. میدانیم که ابتلا به اسکیزوفرنی چالشهایی را به همراه دارد که دیگران با آن مواجه نیستند، اما این به این معنا نیست که باید از برنامههای زندگی، امیدها و آرزوها دست کشید.
🔷حفظ امید و مثبتاندیشی در محیط خانه
🔷تشویق عزیزتان به ادامه پیگیری علایق زندگیاش
🔷کمک و تشویق او به ادامه برنامه درمانی، حتی زمانی که سلامت روانش پایدار به نظر میرسد
🔷کمک به او برای برنامهریزی زمانهای اجتماعی با دوستان
🔷تشویق به عادات غذایی، خواب و ورزش سالم
🔷تمرکز بر نقاط قوت، استعدادها و تواناییهای منحصربهفرد او به جای محدودیتها
نکاتی برای مدیریت بحران اسکیزوفرنی
⭕️آرام بمانید: داشتن حضوری آرام میتواند به کاهش تنش در موقعیت کمک کند.
⭕️ایمنی را تضمین کنید: مطمئن شوید محیط برای شما و فرد در حال تجربه دوره اسکیزوفرنی یا روانپریشی امن است. اشیاء خطرناک را حذف کنید و سعی کنید آنها را تا حد ممکن راحت کنید.
⭕️کمک بخواهید: در صورت لزوم با تیم سلامت روان یا خدمات اضطراری تماس بگیرید.
⭕️اطمینانبخش باشید: راحتی و اطمینان خود را ارائه دهید. به فردی که برایش اهمیت قائلید بگویید که برای کمک و حمایت در کنارش هستید.
⭕️از رویارویی اجتناب کنید: بحث یا مقابله با فرد درباره توهمات یا هذیانهای احتمالی مفید نیست. سعی کنید بدون قضاوت گوش دهید.
چگونه از یکی از اعضای خانواده پس از تشخیص اسکیزوفرنی حمایت کنیم
اگر یکی از نزدیکان شما تشخیص اسکیزوفرنی دریافت کرده است، طبیعی است که احساس ترس کنید. میدانیم که این زمانی است که به دنبال راهنمایی برای بهترین روشهای کمک بهعنوان مراقب هستید. چند نکته عملی برای استفاده پس از تشخیص عزیزتان گردآوری کردهایم:
✅گوش دهید و تأیید کنید: به جای نادیده گرفتن یا رد تجربیات عزیزتان، با گشودگی گوش دهید. حتی اگر تجربه او را ندارید، میتوانید سردرگمی، ناامیدی و ترسش را تأیید کنید. همه ما نیاز داریم شنیده شویم و همدلی شما به او کمک میکند احساس ارزشمندی و دیده شدن کند.
✅بپرسید چگونه میتوانید کمک کنید: به جای کنترل زندگیشان یا گفتن اینکه چه چیزی واقعی است و چه چیزی نیست، بپرسید چه چیزی میتواند به آنها کمک کند یا به چه چیزی نیاز دارند. برای مثال، اگر میگویند کسی را در خانه میبینند که شما نمیبینید، بپرسید چه کاری میتوانید انجام دهید تا احساس امنیت بیشتری کنند.
✅پیشنهادهایی بدهید که استقلال را تشویق کند: اگر عزیزتان در مراقبت از خود مشکل دارد، به جای انجام همه کارها برای او، او را به فعالیتی دعوت کنید. این میتواند شامل پیشنهاد شستن ظرفها با هم یا برنامهریزی و پخت غذا با هم باشد.
✅ارتباط را حفظ کنید: دریافت تشخیص میتواند بهطور ناگهانی احساس انزوا ایجاد کند. مطمئن شوید که با عزیزتان در ارتباط میمانید. به او بگویید که در کنارش هستید و احترام میگذارید که ممکن است به زمان تنهایی برای پردازش نیاز داشته باشد. بهطور منظم با تماسها و پیامها جویای حالش باشید، اما مراقب باشید که او را با توجه بیش از حد تحت فشار قرار ندهید.
چگونه با فردی که اسکیزوفرنی دارد زندگی کنیم
میدانیم که زندگی و مراقبت از فردی با اسکیزوفرنی همیشه آسان نیست و این اشکالی ندارد. همه ما به کمک و راهنمایی برای مقابله با چالشهای زندگی نیاز داریم و این مورد تفاوتی ندارد. منحنی یادگیریای وجود خواهد داشت که شما و خانوادهتان با تغییرات سازگار شوید.
🌚تمرکز بر نقاط قوت: به جای تمرکز مداوم بر چالشها، به خود و عزیزتان نقاط قوت و استعدادهایشان را یادآوری کنید.
🌚درباره علایقشان صحبت کنید: عزیزتان را با صحبت درباره علایقشان درگیر نگه دارید و آنها را تشویق کنید تا به انجام کارهایی که دوست دارند ادامه دهند.
🌚با هم ورزش کنید: بررسی اخیر ۱۷ مطالعه نشان داد که ۳ تا ۵ جلسه ورزش هوازی در هفته برای بهبود علائم اسکیزوفرنی بسیار مؤثر است. میتوانید بهعنوان خانواده با هم ورزش کنید و عزیزتان را تشویق کنید تا با دوستان فعالیتی مانند یوگا، پیادهروی در طبیعت یا تنیس روی میز انجام دهد.
🌚برنامهریزی برای کارهای سرگرمکننده با هم: به فعالیتهایی فکر کنید که عزیزتان ممکن است دوست داشته باشد و با هم برنامهریزی کنید. ممکن است بخواهید هفتهای یکبار به پیکنیک در پارک بروید، با هم فیلم تماشا کنید یا بازی کنید.
🌚به آنها کمک کنید احساس کنترل کنند: به جای کنترل زندگیشان، مطمئن شوید که گفتوگوهای بازی درباره نیازهایشان در زمینه مراقبت دارید. از آنها بپرسید آیا برای رفتن به جلسات درمانی یا یادآوری مصرف داروها به کمک نیاز دارند. مشارکت دادن آنها به آنها کمک میکند احساس کنترل و استقلال داشته باشند.
🌚صبور باشید: درمان اسکیزوفرنی خطی نیست و مسیری نیست که همه دنبال کنند. ممکن است موانعی پیش بیاید و این تقصیر هیچکس نیست. این بخشی از یادگیری بهترین روش مدیریت بیماری بر اساس نیازهای منحصربهفرد آنهاست.
🌚خودتان را فراموش نکنید: طبیعی است که هنگام مراقبت از عزیزی با اسکیزوفرنی احساس غرق شدن کنید. مطمئن شوید که شبکه حمایتی دارید. این میتواند شامل مراجعه به درمانگر، پیوستن به گروههای حمایتی یا گفتوگوهای منظم با دوستان نزدیک باشد. به یاد داشته باشید که مراقبت از خود لوکس نیست، بلکه ضرورتی است برای ادامه ارائه بهترین حمایت به عزیزتان.
چه چیزهایی نباید به فردی با اسکیزوفرنی گفت
چون هنوز انگ زیادی درباره اسکیزوفرنی وجود دارد، میدانیم که شنیدن حرفهایی که هم مضر و هم بیتوجه هستند چقدر شایع و ناراحتکننده است. در اینجا چند چیزی که نباید به فردی با اسکیزوفرنی گفت آورده شده است:
🔷همهچیز در ذهن توست
🔷فقط ازش بیرون بیا
🔷داری دیوانه میشی
🔷داری چیزهایی تصور میکنی
🔷احمق نباش
🔷این واقعی نیست
🔷این واقعاً اتفاق نمیافتد
رویکرد ما بیشتر به سمت عبارات دلسوزانهای است که اطمینان و درک را ارائه میدهند. از کلماتی مانند «من همینجا کنارت هستم» و «چطور میتوانم در این مورد به تو کمک کنم؟» استفاده کنید.
آیا اسکیزوفرنی قابل درمان است؟
این سؤال دیگری است که زیاد مطرح میشود و کاملاً طبیعی است که به آن فکر کنید. در حال حاضر، درمانی برای اسکیزوفرنی وجود ندارد. با این حال، رویکردهای جامع و شخصیشده، مانند آنهایی که متخصصان ارائه میدهند، میتوانند به عزیزتان کمک کنند تا بیماری خود را مؤثرتر مدیریت کند.
اگر اسکیزوفرنی درمان نشود چه اتفاقی میافتد؟
اسکیزوفرنی میتواند علائم شدید و طولانیمدتی ایجاد کند که اگر درمان و حمایت دریافت نشود، زندگی روزمره را بسیار دشوار میکند. میدانیم که انزوای اجتماعی، بیکاری و زوال سلامت جسمی از جمله نتایج منفی احتمالی عدم حمایت هستند. متأسفانه، خطر خودآزاری و خودکشی نیز در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی درماننشده افزایش مییابد.
سخن آخر
میدانیم که زندگی با اسکیزوفرنی چقدر میتواند چالشبرانگیز باشد. همچنین میدانیم که با حمایت مناسب، راهنمایی دلسوزانه و رویکردی جامع، بسیاری از افراد مبتلا به اسکیزوفرنی و خانوادههایشان میتوانند زندگی پربار و شادی داشته باشند.
درباره اسکیزوفرنی آموزش ببینید. خواهید توانست انگ را بشکنید، همدلی و دلسوزی را عمیقتر کنید و حمایت آگاهانهای ارائه دهید.
تشویق به درمان کنید، محیطی پایدار و حمایتی ایجاد کنید و بر نقاط قوت عزیزتان تمرکز کنید.
مراقبت مؤثر و مداوم پیدا کنید و عزیزتان را تشویق کنید تا به برنامه درمانی خود پایبند بماند، حتی زمانی که احساس میکند حالش خوب است.