اهمیت سلامت روان در نوجوانان امروزی
سلامت روان در نوجوانان امروزی بسیار مهم است چون بر یادگیری، روابط اجتماعی، اعتمادبهنفس و آینده آنها تأثیر مستقیم دارد.

اهمیت سلامت روان در نوجوانان امروزی
امروزه از هر پنج نوجوان، یک نفر با یک اختلال سلامت روان قابل تشخیص مانند افسردگی یا اضطراب مواجه است و این سلامت روان در میان نوجوانان رو به افزایش است. به گفته کارشناسان، اختلالات روانی در این گروه سنی به اوج خود رسیده است. تشخیص علائم بیماریهای روانی در نوجوانان میتواند چالشبرانگیز باشد، زیرا اکثر آنها در این دوره تغییرات جسمی و روانی قابل توجهی را تجربه میکنند و اغلب بدخلق یا بیش از حد احساسی هستند.
با این حال، بیماریهای روانی در نوجوانان با تغییرات خلقی و رفتاری بسیار شدیدتر از حد معمول همراه است. در این بلاگ، قصد داریم به بررسی شایعترین سلامت روان در نوجوانان بپردازیم و با نشانههای آنها بیشتر آشنا شویم. اگر فرزند شما نیز با چنین مشکلاتی دستوپنجه نرم میکند.
سلامت روان شایع در نوجوانان چیست؟
تجربه احساسات متنوع برای نوجوانان بخشی طبیعی از فرآیند رشد است. به عنوان مثال، احساس اضطراب در مورد مسائل مربوط به مدرسه یا روابط دوستانه، یا تجربه دورهای از افسردگی پس از فقدان یک دوست یا یکی از اعضای خانواده، امری رایج است.
با این حال، اختلالات سلامت روان با علائم پایداری مشخص میشوند که بر احساسات، افکار و رفتارهای یک فرد جوان تأثیر میگذارند. این اختلالات میتوانند در فعالیتهای روزمره مانند روابط اجتماعی، انجام تکالیف، خواب و تغذیه اختلال ایجاد کنند.
Many adolescents experience positive mental health, but an estimated 49.5 percent of adolescents has had a mental health disorder at some point in their lives
ترجمه:
بسیاری از نوجوانان از سلامت روان خوبی برخوردارند، اما تخمین زده میشود که 49.5 درصد از آنها در مقطعی از زندگی خود با یک اختلال از سلامت روان مواجه شدهاند.
انواع مشکلات سلامت روان شایع در نوجوانان
سلامت روان در نوجوانان بسته به شرایط فردی و محیطی که در آن قرار دارند، متفاوت است. این مشکلات ممکن است ریشه در عوامل درونی فرد داشته باشند یا تحت تأثیر عوامل و چالشهای خارجی ایجاد شوند.
شایعترین سلامت روان که نوجوانان با آن مواجه میشوند شامل افسردگی و اضطراب است.
علاوه بر اینها، مسائل مرتبط با سلامت روان مانند تروما، اختلال شخصیت مرزی، اسکیزوفرنی، اختلالات رفتاری مانند سوءمصرف مواد و اختلالات خوردن نیز در دسته اختلالات روانی نوجوانان قرار میگیرند.
1. افسردگی
افسردگی یکی از شایعترین اختلالات روانی در میان نوجوانان در ایالات متحده است. بر اساس گزارشهای جدید، تشخیص افسردگی شدید از سال ۲۰۱۳ تاکنون ۳۳ درصد افزایش یافته است. آمار سلامت روان نشان میدهد که این میزان در میان نسل هزاره با سرعت بیشتری (تا ۴۷ درصد) رشد کرده است.
همچنین، میزان افسردگی شدید در پسران ۴۷ درصد و در دختران ۶۵ درصد افزایش یافته است. علائم افسردگی شدید شامل کاهش عزتنفس، بیعلاقگی به فعالیتهای لذتبخش، مشکلات خواب، کمبود انرژی و ناتوانی در تمرکز است. نوجوانان مبتلا به افسردگی شدید، انجام فعالیتهای روزمره مانند کار، مطالعه، خواب و غذا خوردن را دشوار یا غیرممکن میدانند. (تست رایگان افسردگی بک)
2. اضطراب
اضطراب یکی دیگر از سلامت روان شایع در نوجوانان است. تشخیص اینکه چه زمانی استرس طبیعی یک نوجوان به اضطراب شدید تبدیل میشود، همیشه آسان نیست. با این حال، نوجوانان مبتلا به اختلال اضطراب، سطوح بالایی از اضطراب را تجربه میکنند که با گذشت زمان تشدید میشود و بهصورت خودکار بهبود نمییابد. این افراد با احساس تنش و ترس مواجه هستند که میتواند در فعالیتهای روزمره در مدرسه یا محل کار اختلال ایجاد کند. (تست رایگان اضطراب بک)
.Generalized Anxiety Disorder (GAD) is the most common teen anxiety disorder
ترجمه:
اختلال اضطراب فراگیر (GAD) شایعترین نوع اختلال اضطراب در میان نوجوانان است.
3. اختلال نقص توجه و بیشفعالی (ADHD)
اختلال نقص توجه و بیشفعالی (ADHD) در میان نوجوانان جوانتر شایعتر از نوجوانان بزرگتر است. این اختلال با مشکل در تمرکز، فعالیت بیش از حد و رفتارهای بدون توجه به عواقب مشخص میشود. این اختلال در ۱.۳ درصد از نوجوانان ۱۰ تا ۱۴ ساله و ۲.۴ درصد از افراد ۱۵ تا ۱۹ ساله دیده میشود.
4. اختلال دوقطبی و اسکیزوفرنی
اختلال دوقطبی و اسکیزوفرنی از دیگر سلامت روان شایع در نوجوانان هستند. اسکیزوفرنی یک بیماری مزمن و مادامالعمر است که علائم آن معمولاً در سنین زیر ۳۰ سال آغاز میشود. نوجوانان مبتلا به اسکیزوفرنی در پردازش احساسات خود مشکل دارند و اغلب از واقعیت جدا میشوند. تفاوتهایی در ساختار مغز، ترکیب شیمیایی و تواناییهای پردازش اطلاعات در این افراد مشاهده میشود که درک و پردازش اطلاعات را برای آنها دشوار میکند.
5. اختلالات شخصیت
اختلالات شخصیت نیز در میان نوجوانان شایع هستند. برای مثال، اختلال شخصیت خودشیفته که حدود ۶ درصد از افراد را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار میدهد، در افراد جوانتر بیشتر دیده میشود. افراد مبتلا به این اختلال معمولاً خود را بیش از حد مهم میپندارند و توانایی همدلی با دیگران را ندارند. اختلال شخصیت هیستریونیک نیز با احساسات و رفتارهای نمایشی بیش از حد همراه است.
یک دنیای جدید از اطلاعات منتظرته! برای کشف بیشتر، روی لینک کارگاه آموزشی درمان اختلال شخصیت کلیک کن.
6. اختلال وسواسی-اجباری (OCD)
اختلال وسواسی-اجباری (OCD) یک اختلال اضطرابی است که کودکان، نوجوانان و بزرگسالان را تحت تأثیر قرار میدهد و با افکار و رفتارهای تکراری و غیرقابلکنترل مشخص میشود. (تست رایگان OCD)
7. اختلالات خوردن
اختلالات خوردن شامل بیاشتهایی عصبی، پرخوری عصبی و اختلال پرخوری است. بیاشتهایی عصبی بالاترین نرخ مرگومیر را در میان اختلالات روانی دارد که میتواند ناشی از گرسنگی، مشکلات متابولیک یا خودکشی باشد. این اختلالات باعث اختلال شدید در رفتارهای غذایی و سلامت جسمانی نوجوانان میشوند و معمولاً با بدخلقی، اضطراب یا افسردگی همراه هستند.
8. اختلالات خواب
اختلالات خواب که اغلب در اثر استرس، اضطراب یا سایر سلامت روان ایجاد میشوند، از دیگر مسائل شایع در نوجوانان هستند. این اختلالات میتوانند شامل بیخوابی، بیداری مکرر در طول شب و مشکلات مشابه باشند.
9. اختلالات مرتبط با مصرف مواد
اختلال مصرف مواد نیز در میان نوجوانان دیده میشود. بسیاری از نوجوانان از مواد مخدر یا الکل برای خوددرمانی افسردگی، اضطراب یا سایر سلامت روان استفاده میکنند. این رفتار میتواند به یک مکانیسم مقابلهای ناسالم تبدیل شود و در طولانیمدت به اعتیاد منجر گردد.
10. اختلال وابستگی به اینترنت و بازیهای رایانهای
سازمان بهداشت جهانی اخیراً اختلال بازی را بهعنوان یک وضعیت سلامت روان به رسمیت شناخته است. این اختلال مشابه اعتیاد به قمار یا سوءمصرف مواد است و با ناتوانی در کنترل وسواس به بازیهای ویدئویی مشخص میشود.
11. اختلالات روانی ناشی از فشارهای اجتماعی و محیطی
برخی از سلامت روان در نوجوانان تحت تأثیر عوامل اجتماعی و محیطی ایجاد میشوند. شرایط زندگی و فشارهای محیطی میتوانند استرس روانی شدیدی ایجاد کنند و به مشکلات بعدی منجر شوند.
12. اختلال اضطراب اجتماعی
اختلال اضطراب اجتماعی (SAD) با ترس شدید از حضور در جمع همراه است که میتواند به انزوا و افسردگی منجر شود. (تست رایگان اضطراب اجتماعی)
۱۳. اختلالات پس از استرس مزمن
برخی سلامت روان در نوجوانان پس از تجربه استرس مزمن ایجاد میشوند که میتوانند تمرکز، آرامش و توانایی انجام کارهای روزمره را مختل کنند.
14. اختلال بدشکلی بدن (BDD)
اختلال بدشکلی بدن (BDD) وضعیتی است که در آن فرد بهطور مداوم نگران نقصهای ظاهری خود است، حتی اگر این نقصها برای دیگران قابلتوجه نباشد. این اختلال در نوجوانان و جوانان شایعتر است. (تست رایگان نگرش تصویر بدنی)
15. اختلال رفتاری انتقال و پذیرش
این اختلال شامل احساس عدم پذیرش از سوی دیگران یا انتقال احساسات (مانند خشم یا وابستگی) به افراد دیگر، مانند درمانگر، است.
16. اختلالات شناختی-رفتاری (CBT)
اختلالات شناختی-رفتاری شامل طیف گستردهای از مشکلات مانند افسردگی، اضطراب و اختلالات شخصیتی است.
17. اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) در اثر رویدادهای تروماتیک مانند تصادفات، بلایای طبیعی یا سوءاستفاده ایجاد میشود و میتواند اثرات ماندگاری بر نوجوانان داشته باشد. (تست رایگان اختلال استرس پس از سانحه)
علل مشکلات سلامت روان در نوجوانان
عوامل متعددی بر سلامت روان تأثیر میگذارند. هرچه نوجوانان بیشتر در معرض عوامل خطر مانند ناملایمات، فشار برای همسویی با همسالان یا کشف هویت قرار گیرند، تأثیرات منفی بر سلامت روان آنها بیشتر میشود.
تأثیر رسانهها، هنجارهای جنسیتی، کیفیت زندگی خانوادگی، روابط با همسالان، خشونت (بهویژه خشونت جنسی و قلدری)، تربیت خشن والدین و مشکلات اجتماعی-اقتصادی از جمله عوامل مهم هستند. گروههایی مانند نوجوانان مبتلا به بیماریهای مزمن، اوتیسم، ناتوانی ذهنی، بارداری، ازدواج زودهنگام یا اجباری، یتیمی یا متعلق به اقلیتهای قومی و جنسی در معرض خطر بیشتری هستند.
چگونه سلامت روان نوجوان خود را تقویت کنیم؟
در دوران نوجوانی، حمایت و توجه شما بهعنوان والدین یکی از مهمترین عوامل در حفظ سلامت روان و رفاه فرزندتان است و میتواند تأثیر مثبت و مستقیمی بر او داشته باشد. محبت و ارتباط صمیمی با شما حتی میتواند احتمال بروز مشکلات روانی در نوجوان را کاهش دهد. پیشنهادهای زیر میتوانند به شما در این مسیر کمک کنند:
ابراز محبت به شیوهای که نوجوانتان دوست دارد: برای مثال، ممکن است او از در آغوش گرفتن، نوازش موهایش یا گذاشتن دست روی شانهاش احساس خوشایندی داشته باشد.
حمایت بیقیدوشرط خود را به او نشان دهید: به او یادآوری کنید که چه اتفاقی بیفتد، شما همیشه کنارش هستید و آماده شنیدن افکار و احساساتش هستید. با چند کلمه تشویقی ساده، به او کمک کنید تا راحتتر احساساتش را با شما در میان بگذارد. مهم است که احساسات او را، حتی اگر به نظر شما بیاهمیت یا غیرمنطقی باشند، بپذیرید و درک کنید.
توجه به نقاط قوت و تلاشهایش: به جای تمرکز صرف روی کارهایی که از او خوشتان نمیآید، به تلاشها، موفقیتها و رفتارهای مثبت او، حتی اگر ساده مثل مرتب کردن اتاقش باشد، توجه کنید و او را تشویق کنید.
فضای استقلال به او بدهید: نوجوانی دوره کسب استقلال است. به او فرصت و فضای کافی بدهید تا خودش باشد، زیرا نیاز به استقلال بخشی طبیعی از رشد اوست.
حمایت در حل مشکلات: اگر نوجوانتان احساس ناامیدی یا شکست میکند، با او همکاری کنید تا راهحلی برای مشکلاتش پیدا کند. به جای اینکه مسئولیت را بهطور کامل به عهده بگیرید، او را راهنمایی کنید تا خودش به پاسخهای مناسب برسد.
حل تعارضات با آرامش: به نظرات نوجوانتان گوش دهید و سعی کنید اختلافات را با آرامش حل کنید. به یاد داشته باشید که همه ممکن است دچار استرس شوند. در زمان عصبانیت از بحث کردن خودداری کنید؛ کمی فاصله بگیرید، آرام شوید و بعداً با او صحبت کنید.
اندیشیدن به راهحلها: در زمان بروز درگیری، زمانی را به تأمل درباره نحوه حل مسئله اختصاص دهید. میتوانید این تفکرات را با نوجوانتان به اشتراک بگذارید تا او ببیند شما چگونه با چالشها مواجه میشوید.
وقتگذرانی مشترک: با هم به پیادهروی، کافه یا رستوران بروید یا هر فعالیت دیگری که به تقویت رابطه شما کمک کند. حتی میتوانید برنامهریزی این فعالیتها را به خود او بسپارید.
مشورت با دیگران: اگر نگرانیهایی دارید، با اعضای خانواده، دوستان قابلاعتماد، والدین دیگر یا معلمان صحبت کنید. در صورت نیاز به کمک بیشتر، با پزشک عمومی یا یک متخصص سلامت روان مشورت کنید.
توجه به سلامت جسمانی: سلامت جسمی تأثیر زیادی بر سلامت روان دارد. برای کمک به حفظ سلامت جسمی و روانی نوجوانتان، او را به انجام موارد زیر تشویق کنید:
ورزش منظم: فعالیت بدنی به حفظ سلامت، افزایش انرژی، تقویت اعتمادبهنفس، مدیریت استرس و بهبود خواب کمک میکند.
عادات غذایی سالم: تغذیه مناسب برای سلامت جسمی و روانی ضروری است.
خواب کافی: نوجوانان به ۸ تا ۱۱ ساعت خواب باکیفیت در شبانهروز نیاز دارند تا بتوانند استرس و مسئولیتهای روزانه را مدیریت کنند.
تعادل در استفاده از فناوری: زمان استفاده از صفحهنمایش و دستگاههای دیجیتال را با فعالیتهایی مثل کتاب خواندن که برای رشد ذهن مفید است، متعادل کنید.
پرهیز از مواد مخدر و سیگار: مصرف این مواد یکی از عوامل اصلی خطر برای سلامت روان نوجوانان است.
مراقبت از خودتان بهعنوان والدین
شما هم بهعنوان والدین نیاز به مراقبت از خود دارید! مراقبت از خود نهتنها برای شما مفید است، بلکه الگویی مثبت برای نوجوانتان خواهد بود.
🟣تقویت روابط شخصی: سعی کنید با افرادی که میتوانید احساسات و تجربیات خود را با آنها به اشتراک بگذارید، ارتباط برقرار کنید.
🟣وقت گذاشتن برای خود: روزانه زمانی را به انجام فعالیتهایی که به شما آرامش میدهند، مانند ورزش، صحبت با دوستان، برنامهریزی روزانه، حفظ روتینهای منظم یا لذت بردن از فعالیتهایی مثل موسیقی، هنر یا رقص اختصاص دهید.
🟣آزمایش روشهای مقابلهای مثبت: استراتژیهایی که به شما در مدیریت استرس کمک میکنند را امتحان کنید، مانند برنامهریزی، ورزش یا انجام کارهای موردعلاقهتان.
با این اقدامات، نهتنها میتوانید به سلامت روان نوجوان خود کمک کنید، بلکه خودتان نیز بهعنوان والدین الگویی الهامبخش برای او خواهید بود. برای دریافت مشاوره تخصصی، میتوانید از روانشناسان کلینیک کمک بگیرید.
چه زمانی باید نگران سلامت روان نوجوان خود باشیم؟
گاهی ممکن است تغییراتی در رفتار، خلقوخو یا علاقهمندیهای فرزند نوجوانتان به فعالیتهایی که قبلاً لذت میبرد، مشاهده کنید. این تغییرات میتوانند شما را نگران کنند و شاید ندانید چگونه به او کمک کنید.
برخی از این تغییرات ممکن است بخشی از مراحل طبیعی رشد باشند، اما اگر این تغییرات برای چند هفته ادامه پیدا کنند و در زندگی روزمره او اختلال ایجاد کنند، بهتر است از کمک حرفهای استفاده کنید. در صورتی که یک یا چند مورد از نشانههای زیر را در نوجوان خود مشاهده کردید، توصیه میکنیم با یک پزشک یا روانشناس مشورت کنید:
🔴احساس غمگینی، بیانگیزگی یا انزوا برای بیش از دو هفته
🔴احساس ناامیدی، شکست یا گریههای بیدلیل
🔴اقدام یا برنامهریزی برای آسیب زدن به خود یا صحبت درباره خودکشی
🔴تجربه ترس ناگهانی و شدید بدون دلیل، همراه با تپش قلب یا تنفس سریع
🔴درگیری در نزاع یا ابراز تمایل به آسیب رساندن به دیگران
🔴تغییرات غیرعادی در عادات غذایی، مانند پرخوری، کمخوری یا ورزش بیش از حد برای کاهش وزن
🔴مشکلات شدید در تمرکز یا افت چشمگیر عملکرد تحصیلی
🔴دردهای جسمانی مداوم و بیدلیل مانند سردرد یا دلدرد
🔴مصرف مواد مخدر یا الکل
🔴نگرانیها یا ترسهای شدید که مانع انجام فعالیتهای روزمره میشوند
🔴نوسانات خلقی شدید که روابط با خانواده و دوستان را مختل میکند
🔴تغییرات ناگهانی و چشمگیر در رفتار یا شخصیت
اگر متوجه شدید که نوجوانتان با هر یک از این مشکلات مواجه است، ابتدا به او اطمینان دهید که این مسائل قابل حل هستند و کمک حرفهای در دسترس است. با کسب اجازه از او، میتوانید به دنبال کمک حرفهای باشید. برای مثال، میتوانید از جملاتی مانند موارد زیر استفاده کنید:
«خیلی خوشحالم که این موضوع رو با من درمیون گذاشتی. به نظرت چطوره با یه متخصص صحبت کنیم تا بتونی این حس رو کمتر تجربه کنی؟ مشکلی باهاش نداری؟»
«دیدم که این اواخر خیلی تو خودتی و انگار داری روزهای سختی رو میگذرونی. یه نفر رو میشناسم که بهش اعتماد دارم و فکر میکنم بتونه بهت کمک کنه حال بهتری داشته باشی. اگه یه وقت ملاقات باهاش بذاریم، موافقی؟»
اگر نوجوانتان از دریافت کمک حرفهای امتناع کرد، میتوانید نگرانیهای خود را با یک روانشناس متخصص در کلینیک آنلاین روان هاب در امور نوجوانان مطرح کنید تا راهنماییهای لازم برای حمایت از او را دریافت کنید. مهمترین نکته این است که به نوجوانتان نشان دهید که برایش ارزش قائل هستید، او را دوست دارید و در هر شرایطی از او حمایت خواهید کرد. ممکن است هر دوی شما در مورد قدمهای بعدی کمی احساس سردرگمی کنید، اما به او اطمینان دهید که با همکاری هم از این چالشها عبور خواهید کرد و سلامت روان او برای شما اولویت دارد.
تشخیص مشکلات سلامت روان در نوجوانان
تشخیص این اختلالات توسط رواندرمانگر انجام میشود و شامل موارد زیر است:
✔️بررسی سابقه پزشکی
✔️معاینات فیزیکی و آزمایشها برای رد سایر مشکلات پزشکی
✔️ارزیابی روانشناختی با پرسش در مورد افکار، احساسات و رفتارها
درمان مشکلات سلامت روان در نوجوانان
درمان به نوع و شدت اختلال بستگی دارد و معمولاً شامل رواندرمانی، دارو (در صورت نیاز) و حمایت اجتماعی است. در موارد شدید، ممکن است بستری در بیمارستان روانی لازم باشد، بهویژه اگر خطر آسیب به خود یا دیگران وجود داشته باشد.
عوارض مشکلات سلامت روان در نوجوانان
عوارض این اختلالات شامل انزوا، کاهش فعالیتهای اجتماعی، مشکلات جسمی، ترک تحصیل، سوءمصرف مواد و حتی خطر خودکشی یا آسیب به دیگران است.
پیشگیری از مشکلات سلامت روان در نوجوانان
نوجوانی دورهای کلیدی برای ایجاد عادات اجتماعی و عاطفی است که برای سلامت روان ضروری هستند. این عادات شامل خواب منظم، ورزش، مهارتهای مقابلهای، حل مسئله و مدیریت احساسات است. محیطهای حمایتی در خانواده، مدرسه و جامعه نقش مهمی در پیشگیری از سلامت روان دارند. مداخلات پیشگیرانه میتوانند به تنظیم احساسات و جایگزینی رفتارهای پرخطر با رفتارهای سالم کمک کنند.
سخن آخر
اختلالات روانی در نوجوانان در حال افزایش است. در سطح جهانی، از هر هفت نوجوان ۱۰ تا ۱۹ ساله، یک نفر دچار اختلال روانی است که ۱۳ درصد از بار بیماریهای این گروه سنی را تشکیل میدهد. افسردگی، اضطراب و اختلالات رفتاری از مهمترین علل بیماری و ناتوانی در میان نوجوانان هستند. شناسایی بهموقع علائم و پیگیری درمان از اهمیت بالایی برخوردار است.
عدم توجه به سلامت روان میتواند تا بزرگسالی ادامه یابد و سلامت جسمی و روانی را مختل کند و فرصتهای زندگی رضایتبخش را محدود سازد. یک روانشناس یا روانپزشک مجرب میتواند در شناسایی و درمان این مشکلات راهنماییهای لازم را ارائه دهد.